VNReport»Top»10 hệ thống đường sắt đô thị lâu đời nhất thế giới

10 hệ thống đường sắt đô thị lâu đời nhất thế giới

16:19 - 08/11/2021

Tất cả các hệ thống đường sắt đô thị trong danh sách này nằm ở châu Âu và Mỹ.

Các hệ thống đường sắt đô thị là một phần quan trọng của hệ thống giao thông công cộng ở nhiều thành phố lớn trên thế giới, phục vụ hàng chục triệu lượt hành khách mỗi năm. Với việc khai trương tuyến đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông ở Hà Nội, Việt Nam gia nhập 58 quốc gia khác trên thế giới sở hữu các hệ thống này. Trong đó, có những hệ thống đã ghi nhận lịch sử hơn 100 năm tuổi.

  1. London (1863)

Hệ thống tàu điện ngầm London phục vụ khu vực Đại London và một số khu vực của các hạt lân cận ở Anh.

Hệ thống có nguồn gốc từ hệ thống đường sắt chở khách dưới lòng đất đầu tiên trên thế giới, khai trương vào tháng 1/1863. Mạng lưới đã mở rộng lên 11 tuyến, và vào năm 2020/21 phục vụ 296 triệu lượt hành khách, khiến nó trở thành hệ thống đường sắt đô thị nhộn nhịp thứ 12 trên thế giới. 11 tuyến của hệ thống có khả năng xử lý tổng cộng 5 triệu lượt hành khách trong một ngày và phục vụ 272 nhà ga.

  1. Chicago (1892)

Chicago “L” là hệ thống đường sắt đô thị phục vụ thành phố Chicago và một số vùng ngoại ô xung quanh ở bang Illinois, Mỹ. Đây là hệ thống đường sắt đô thị lớn thứ 4 ở Mỹ về tổng chiều dài đường ray, dài 165,4 km tính đến năm 2014, và là hệ thống nhộn nhịp thứ 3 ở Mỹ, sau New York và Washington. Năm 2016, hệ thống có 1.492 toa xe lửa, 8 tuyến di chuyển và 145 ga; số lượng hành khách trung bình các ngày trong tuần là 759.866.

Các đoạn lâu đời nhất của “L” bắt đầu hoạt động vào năm 1892, biến nó trở thành hệ thống đường sắt đô thị lâu đời nhất nước Mỹ.

  1. Budapest (1896)

Budapest Metro là hệ thống đường sắt đô thị ở thủ đô Budapest của Hungary. Đây là hệ thống đường sắt ngầm chạy bằng điện lâu đời nhất ở châu Âu lục địa. Tuyến M1 mang tính biểu tượng của Budapest được hoàn thành vào năm 1896.

Tuyến M1 trở thành Cột mốc được công nhận bởi Hội Kỹ sư Điện và Điện tử (IEEE) do những cải tiến hoàn toàn mới khi đó: “Trong số những yếu tố đổi mới của đường sắt [Budapest] là các toa tàu điện 2 chiều; hệ thống chiếu sáng điện trong các ga tàu điện ngầm và toa tàu điện; và cấu trúc dây trên cao thay vì hệ thống đường ray thứ 3 để cấp điện”. Năm 2002, tuyến M1 được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.

  1. Glasgow (1896)

Tàu điện ngầm Glasgow là hệ thống đường sắt đô thị dưới lòng đất ở Glasgow, Scotland, khai trương vào ngày 14/12/1896. Đây là một trong số rất ít đường sắt trên thế giới có khổ đường rộng 1.219 mm. Ban đầu là đường sắt chạy cáp, hệ thống này sau đó được điện hóa.

Hệ thống này chỉ bao gồm 1 tuyến, được xây dựng theo vòng khép kín, dài khoảng 10,5 km. Tuyến tàu điện ngâm này đi qua 15 nhà ga và phục vụ khoảng 13 triệu lượt hành khách mỗi năm.

  1. Paris (1900)

Paris Métro là hệ thống đường sắt đô thị ở khu vực thủ đô Paris, Pháp. Với mật độ dày đặc và kiến trúc độc đáo, nó được coi là biểu tượng của thành phố từ khi vận hành lần đầu vào năm 1900. Hệ thống này chủ yếu nằm dưới lòng đất và dài 225,1 km. Hệ thống có 304 nhà ga, trong đó 64 nhà ga cho phép chuyển tuyến. Có 16 tuyến đang vận hành với 4 tuyến nữa đang xây dựng. Tuyến 1 và tuyến 14 được tự động hóa, với tuyến 4 dự kiến ​​tự động hóa vào mùa thu năm 2022.

Đây là hệ thống tàu điện ngầm bận rộn thứ 2 ở châu Âu, sau Moscow, và thứ 10 trên thế giới. Hệ thống này chuyên chở 1,52 tỷ lượt hành khách vào năm 2015, chiếm 20% tổng lượng giao thông ở Paris.

  1. Boston (1901)

Hệ thống đường sắt đô thị MBTA do Cơ quan Giao thông Vịnh Massachusetts điều hành trong khu vực đô thị Boston, Mỹ. Chiều dài toàn hệ thống là khoảng 61 km, với 3 tuyến đi qua 53 nhà ga và phục vụ khoảng 150 triệu lượt hành khách mỗi năm. Đây là hệ thống đường sắt đô thị nhộn nhịp thứ 4 ở Mỹ, sau New York, Washington và Chicago.

Đoạn lâu đời nhất của hệ thống khai trương vào năm 1901, biến MBTA trở thành hệ thống đường sắt đô thị lâu đời thứ 2 ở Mỹ.

  1. Berlin (1902)

Berlin U-Bahn là hệ thống đường sắt đô thị ở Berlin, thủ đô của Đức, và là một phần quan trọng của hệ thống giao thông công cộng thành phố. Cùng với mạng lưới đường sắt ngoại ô S-Bahn, nó đóng vai trò là phương tiện giao thông chính của Berlin.

Khai trương vào năm 1902, U-Bahn phục vụ 175 nhà ga trải dài trên 9 tuyến, với tổng chiều dài đường ray là 155,4 km, khoảng 80% trong số đó là dưới lòng đất. Các chuyến tàu chạy 2-5 phút/chuyến trong giờ cao điểm, 5 phút/chuyến vào thời gian còn lại trong ngày và 10 phút/chuyến vào buổi tối. Trong suốt một năm, các chuyến tàu U-Bahn đi được 132 triệu km và chở hơn 400 triệu hành khách.

  1. Athens (1904)

Athens Metro phục vụ khu vực đô thị Athens ở Hy Lạp. Tuyến số 1 được khai trương như một tuyến đường sắt hơi nước thông thường vào năm 1869 và được điện hóa vào năm 1904. Năm 1991, công ty vận hành hệ thống bắt đầu xây dựng và mở rộng các tuyến số 2 và 3. Athens Metro cung cấp giải pháp rất cần thiết cho vấn đề ô nhiễm không khí và tắc nghẽn giao thông của thành phố, cũng như hồi sinh nhiều khu vực ở thủ đô Hy Lạp.

Nhiều ga trong hệ thống có các tác phẩm nghệ thuật, triển lãm và trưng bày các di vật khảo cổ được tìm thấy trong quá trình xây dựng. Đây là hệ thống tàu điện ngầm duy nhất ở Hy Lạp, ít nhất cho đến năm 2023.

  1. New York (1904)

Tàu điện ngầm Thành phố New York khai trương vào ngày 27/10/1904, là một trong những hệ thống giao thông công cộng lâu đời nhất, nhộn nhịp nhất và có nhiều ga nhất thế giới. Hệ thống này có đến 472 nhà ga đang hoạt động, được đặt ở khắp 5 quận của thành phố New York.

Trong hầu hết lịch sử, hệ thống hoạt động dịch vụ 24/7 tất cả các ngày trong năm, trừ trường hợp khẩn cấp và thảm họa. Tính theo lượng hành khách hàng năm, đây là hệ thống đường sắt đô thị bận rộn nhất ở Tây bán cầu, và bận rộn thứ 7 thế giới. Trong năm 2017, hệ thống đã phục vụ hơn 1,72 tỷ lượt hành khách, trung bình khoảng 5,6 triệu lượt mỗi ngày vào các ngày trong tuần, 3,2 triệu vào thứ Bảy và 2,5 triệu vào Chủ Nhật.

  1. Philadelphia (1907)

Hệ thống đường sắt đô thị SEPTA do Cơ quan Giao thông Đông nam Pennsylvania điều hành, phục vụ thành phố Philadelphia. Được thành lập năm 1907, đây là hệ thống đường sắt đô thị lâu đời thứ 4 ở Mỹ.

Hệ thống này phục vụ 90 triệu lượt hành khách vào năm 2019, bận rộn thứ 7 ở Mỹ. 3 tuyến của hệ thống đi qua 75 nhà ga với tổng chiều dài 59,1 km. Ngoài đường sắt đô thị, hệ thống giao thông công cộng ở Philadelphia còn có dịch vụ xe điện mặt đất và xe buýt điện.