VNReport»Kinh tế»Xung đột Nga – Ukraine giáng đòn vào du lịch Đông Nam Á

Xung đột Nga – Ukraine giáng đòn vào du lịch Đông Nam Á

14:53 - 23/03/2022

Việc vắng bóng du khách Nga làm lu mờ hy vọng hồi phục nhanh chóng lĩnh vực du lịch của Việt Nam và Thái Lan.

Trong thời kỳ trước đại dịch, hầu hết du khách nước ngoài đến Phan Thiết (Bình Thuận) là người Nga. Còn tại Nha Trang (Khánh Hòa), thực đơn của các nhà hàng có cả tiếng Nga và tiếng Trung. Đồ ăn Nga phổ biến ở các khu nghỉ dưỡng bên bãi biển. Nhiều công ty du lịch mọc lên chỉ để phục vụ người Nga.

Khi Việt Nam chuẩn bị mở cửa trở lại lĩnh vực du lịch trong tháng này sau gần 2 năm đóng cửa vì đại dịch, ngành du lịch kỳ vọng người Nga sẽ chiếm tỷ trọng lớn hơn nhiều so với thời điểm bình thường. Ngày 26/12, tỉnh Khánh Hòa đón đoàn khách Nga đầu tiên kể từ tháng 3/2020, khi Việt Nam đóng cửa biên giới.

Nhưng cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine, hiện đã bước sang tuần thứ 4, giáng vào kỳ vọng phục hồi của ngành du lịch Việt Nam nói riêng và Đông Nam Á nói chung trong năm nay.

“Đòn giáng mạnh” vào những điểm đến ưa thích của khách Nga

Ông Nguyễn Khắc Giang, chuyên gia phân tích tại Đại học Victoria Wellington, cho biết đây là một “đòn giáng mạnh” vào những nơi như Khánh Hòa và Phú Quốc, vốn là những điểm đến ưa thích của du khách Nga.

Du khách Nga chi tiêu hào phóng hơn so với khách nước ngoài thông thường.

Du khách Nga chi tiêu hào phóng hơn so với khách nước ngoài thông thường.

Vào năm 2019, trước khi đại dịch xảy ra, người Nga chỉ chiếm 3,5% tổng số du khách nước ngoài đến Việt Nam. Tuy nhiên, thói quen chi tiêu hào phóng của khách Nga khiến họ có giá trị hơn nhiều so với con số đó. Theo khảo sát của Tổng cục Du lịch vào năm 2019, khách Nga chi trung bình 1.600 USD cho mỗi lần lưu trú, trong khi khách nước ngoài trung bình chỉ bỏ ra 900 USD.

Thái Lan cũng tương tự. Năm 2019, người Nga chỉ chiếm 4% tổng số du khách đến đất nước. Nhưng họ chiếm tỷ trọng lớn hơn nhiều trong số khách du lịch ở các điểm nóng như Phuket và chính quyền Thái Lan từng kỳ vọng người Nga sẽ sẵn sàng đi du lịch trong năm 2022. Sau khi các nhà chức trách Thái Lan đưa ra kế hoạch “hộp cát” vào tháng 7 năm ngoái, trong đó du khách nước ngoài đã tiêm vaccine không phải cách ly, Thái Lan ghi nhận nhiều khách du lịch từ Nga hơn bất kỳ nước nào khác. Theo Hannah Pearson của công ty tư vấn du lịch Pear Anderson có trụ sở tại Kuala Lumpur, tỷ lệ khách Nga tăng từ 2,8% vào tháng 9/2021 lên 17,7% vào tháng 1/2022.

Khách Nga không thể chi tiêu vì lệnh trừng phạt

Do những lệnh trừng phạt áp đặt lên các ngân hàng và công ty Nga, một số khách du lịch Nga không thể sử dụng thẻ tín dụng của mình ở Đông Nam Á. Truyền thông địa phương cũng đã đưa tin về việc du khách Nga và Ukraine bị mắc kẹt ở Thái Lan, và Tổng cục Du lịch Thái Lan buộc phải vào cuộc, liên lạc với các hãng hàng không và yêu cầu khách sạn cung cấp chỗ ở giá rẻ.

Theo truyền thông địa phương, Bhummikitti Raktaengam, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Phuket, cho biết số lượng du khách Nga đến sân bay Phuket đã giảm khoảng 80% kể từ đầu tháng 3.

“Những bất ổn này có thể khiến các bên liên quan đến du lịch trong khu vực lo lắng về việc chào đón khách Nga, lo lắng liệu các khoản thanh toán có được thực hiện hay không. Và hội đồng du lịch chắc chắn sẽ suy nghĩ kỹ về việc nhắm tới thị trường Nga trong tương lai gần”, Pearson nói.

Năm 2019, người Nga chỉ chiếm 1,7% tổng số khách du lịch đến các nước ASEAN, theo dữ liệu của khối. Người Ukraine chỉ chiếm 0,04% tổng số du khách. Nhưng các cơ quan quản lý du lịch trong khu vực từng kỳ vọng người Nga sẽ chiếm tỷ trọng lớn hơn nhiều trong lượng khách quốc tế năm nay. Điều này chủ yếu là do chính phủ Trung Quốc duy trì chính sách “zero COVID”, hạn chế nghiêm trọng việc đi ra nước ngoài và cách ly kéo dài người trở về trong năm 2022. Trước đại dịch, Trung Quốc là thị trường lớn nhất về lượng khách nước ngoài đến khu vực.

Ở Thái Lan, khách Nga chiếm tỷ trọng lớn trong lượng trong lượng du khách đến Phuket.

Ở Thái Lan, khách Nga chiếm tỷ trọng lớn trong lượng trong lượng du khách đến Phuket.

Việt Nam và Thái Lan từng được cho là sẽ đón khoảng 1,8 triệu du khách Nga trong năm nay. Mục tiêu này giờ đây có vẻ rất khó hoàn thành và có thể cản trở nỗ lực phục hồi kinh tế của khu vực.

Trước đại dịch, du lịch chiếm khoảng 12% GDP của khu vực và 1/5 lực lượng lao động của Thái Lan làm việc trong ngành này. Theo thống kê của ngân hàng trung ương Campuchia, khoảng 74% dự án đầu tư được phê duyệt ở nước này trong năm 2019 là thuộc lĩnh vực du lịch.

Nhưng lượng khách quốc tế đến giảm 82% trong năm 2020 và 98% trong năm 2021 so với năm 2019, do hậu quả của đại dịch và các lệnh cấm du lịch trong nước. Các chính phủ dự kiến ​​năm 2022 sẽ là năm phục hồi. Phần lớn khu vực hiện đã mở cửa cho những du khách đã tiêm vaccine.

Tác động lên “tất cả hãng hàng không, tất cả các thị trường và tất cả các khu vực”

Bên cạnh việc mất đi những vị khách Nga, cuộc chiến ở Ukraine được cho là sẽ có những tác động sâu rộng hơn. Brendan Sobie, một nhà phân tích độc lập và người sáng lập công ty Sobie Aviation có trụ sở tại Singapore cho biết: “Xung đột Ukraine đang tác động đến tất cả các hãng hàng không, tất cả các thị trường và tất cả các khu vực”.

Ông nói rằng các hãng hàng không Đông Nam Á có mức tiếp xúc tương đối ít với thị trường Nga. Các hãng này cũng sẽ không bị ảnh hưởng lớn bởi lệnh cấm nhiều chuyến bay quốc tế đi qua không phận Nga.

Tuy nhiên, họ phải chịu hậu quả gián tiếp. Nga là nước xuất khẩu dầu thô lớn thứ 2 thế giới. Cuộc chiến với Ukraine khiến giá dầu và khí đốt trên toàn thế giới tăng vọt. Kết quả là các hãng hàng không phải tăng chi phí. AirAsia Malaysia cho biết sẽ áp dụng lại phụ phí nhiên liệu, được miễn kể từ năm 2015. Vài ngày sau, Malaysia Airlines cho biết cũng làm như vậy từ ngày 23/3 trên một số tuyến bay nhất định.

Các nhà phân tích cho biết giá bay đắt hơn cũng có thể làm giảm số lượng du khách quốc tế ở Đông Nam Á. Các nguy cơ khác là suy thoái kinh tế và lạm phát gia tăng ở những nơi khác trên thế giới.

Do hậu quả của cuộc chiến ở Ukraine, Goldman Sachs giảm dự báo tăng trưởng của khu vực đồng euro xuống 2,5% trong năm nay, so với mức ước tính trước đó là 3,9%. Ngân hàng đầu tư này cho rằng nền kinh tế Mỹ có thể chỉ tăng trưởng 1,7% trong năm nay.

Vẫn cần chờ xem những điều này có tác động đến mức nào đối với nỗ lực khởi động du lịch của Đông Nam Á. Nhưng sự phục hồi của ngành du lịch khu vực có thể không tích cực như từng được kỳ vọng.