VNReport»Kinh tế»Xuất khẩu cá tra có dấu hiệu hồi phục

Xuất khẩu cá tra có dấu hiệu hồi phục

17:45 - 03/02/2023

Đầu năm 2023, thị trường xuất khẩu cá tra đón nhận tín hiệu lạc quan về sự hồi phục đơn hàng từ các thị trường lớn.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), với kim ngạch xuất khẩu từ 1,5-2,4 tỷ USD/năm, riêng cá tra đã chiếm 16-26% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của cả nước.

Năm 2022, xuất khẩu cá tra mang về 2,4 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay, vượt cả năm đỉnh trước đó là năm 2018 (2,26 tỷ USD), đạt mức tăng trưởng cao nhất trong các mặt hàng thủy sản xuất khẩu.

Ông Dương Nghĩa Quốc – Chủ tịch Hiệp hội Cá tra Việt Nam cho rằng, kết quả xuất khẩu cá tra năm 2022 là một kỳ tích, vượt mong đợi, bởi nó đến trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế toàn cầu, dịch bệnh… Trong khi đó, mức đỉnh 2,26 tỷ USD của ngành cá tra trước đó được lập năm 2018 trong một bối cảnh thuận lợi hơn.

Xuất khẩu cá tra vẫn có triển vọng khả quan trong năm 2023

Tuy vậy, do tác động của lạm phát, đơn hàng giảm, quý IV/2022, xuất khẩu cá tra của Việt Nam đã rơi xuống mức thấp nhất năm với trị giá 475 triệu USD, giảm 12% so với cùng kỳ năm 2021.

Mặc dù vậy, so với các ngành hàng khác, cá tra vẫn có triển vọng khả quan trong năm 2023, đặc biệt ở thị trường lớn là Trung Quốc và Mỹ. Cụ thể, việc Trung Quốc mở cửa hoàn toàn đã khai thông cho nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam, trong đó có cá tra.

Với kim ngạch 712 triệu USD trong năm 2022, cá tra là mặt hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất, chiếm 40% xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc. Hiện, người Trung Quốc đang có xu hướng ưa chuộng cá tra hơn cá rô phi, xuất nhập khẩu thủy sản cũng dễ dàng hơn, chi phí vận chuyển hàng hóa cũng đã giảm xuống dưới mức trước đại dịch, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại.

VASEP nhận định việc Trung Quốc dỡ bỏ hạn chế đối với Covid-19 chưa thể mang lại sự hồi phục mạnh cho đơn hàng thủy sản ngay trong tháng đầu năm, bởi người dân vẫn còn quan ngại dịch bệnh, phân khúc nhà hàng chưa mở cửa hoàn toàn. Nhưng sau một vài tháng thị trường này sẽ thích ứng và bùng phát mạnh nhu cầu trong các phân khúc tiêu thụ.

Đối với thị trường Mỹ, diễn biến cung cầu cá thịt trắng đang có lợi cho cá tra. Các chuyên gia và thương gia tại thị trường Mỹ đều nhận định lạc quan về nhu cầu cá tra và cá rô phi tại thị trường Mỹ trong năm 2023. Hai loài này đều có giá phù hợp và nguồn cung ổn định.

Trong khi đó, lệnh cấm với Nga tiếp tục làm sụt giảm nguồn cung cá tuyết – loài cá thịt trắng vốn được ưa chuộng tại Mỹ. Đặc biệt, vào mùa Chay (từ cuối tháng 2 tới giữa tháng 4), nhu cầu sẽ tăng và sẽ phải bù đắp thiếu hụt bằng các loài khác như cá tra, cá rô phi, cá minh thái.

Năm 2023, Mỹ tăng hạn ngạch cá minh thái thêm 16% lên gần 1,5 triệu tấn nhưng chưa thể đáp ứng ngay cho nhu cầu trước mắt. Đối với cá rô phi, chiến tranh thương mại và dịch Covid-19 vẫn phần nào hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ. Do vậy, cá tra Việt Nam có nhiều cơ hội tại thị trường này.

Trong 11 tháng đầu năm 2022, Mỹ đã nhập khẩu 120.000 tấn cá tra phile, trong khi nhập khẩu cá rô phi phile đạt 96.000 tấn, đây cũng là lần đầu tiên nhập khẩu cá tra vào Mỹ vượt cá rô phi.

Năm 2022, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Mỹ đạt 537 triệu USD, tăng 45% so với năm 2021, duy trì tăng trưởng dương 23 – 123% trong 3 quý đầu năm. Tuy nhiên, lượng tồn kho tăng khiến nhu cầu giảm trong quý IV nên quý cuối năm giảm 32%.

Với tình hình kinh tế Mỹ có tín hiệu hồi phục nhẹ, lượng tồn kho giảm và các yếu tố cung – cầu có thể sẽ kích thích các đơn hàng cho cá tra tăng trở lại từ sau Tết Nguyên đán. Do vậy, VASEP cho rằng những kỳ vọng đó có thể mang lại niềm tin về khả năng hồi phục cho các doanh nghiệp cá tra năm 2023.