VNReport»Kinh tế»Tài chính»Sẽ có ít nhất 6 ngân hàng được nới “room ngoại”

Sẽ có ít nhất 6 ngân hàng được nới “room ngoại”

07:26 - 30/03/2023

Có 2 ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc các ngân hàng yếu kém đề xuất nâng room ngoại từ 30% lên 49%. Ngoài ra, 4 ngân hàng yếu kém cũng có thể được nới room ngoại.

Ngân hàng Nhà nước vừa có Tờ trình Chính phủ về việc ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 01/2014/NĐ-CP ngày 3/1/2014 của Chính phủ về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng Việt Nam. Một trong những nội dung được quan tâm tại dự thảo này là việc điều chỉnh quy định về giới hạn tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài (room ngoại) tại các ngân hàng.

Theo dự thảo Nghị định, Chính phủ có quyền cho phép room ngoại ở các ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc các ngân hàng yếu kém (không bao gồm ngân hàng mà Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ) vượt quá 30% theo quy định hiện hành, nhưng không vượt quá 49%.

NHNN cho biết, theo phương án, sẽ có 4 ngân hàng thương mại cổ phần nhận chuyển giao bắt buộc 4 ngân hàng yếu kém. Trong đó, 2 ngân hàng nhận chuyển giao đề xuất nâng room ngoại tại ngân hàng mình lên 49%.

NHNN cho biết 2 ngân hàng này chiếm 3,13% tổng số ngân hàng thương mại tại Việt Nam, 6,59% tài sản toàn hệ thống ngân hàng, 5,26% thị phần huy động và 5,49% thị phần cho vay tính đến ngày 30/6/2022. Căn cứ vào những số liệu trên, việc chấp thuận nới room ngoại cho các ngân hàng này sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến hệ thống ngân hàng của Việt Nam.

VPBank vừa bán 15% cổ phần cho một tập đoàn Nhật Bản.

VPBank vừa bán 15% cổ phần cho một tập đoàn Nhật Bản.

Các ngân hàng dự kiến nhận chuyển giao bắt buộc bao gồm Vietcombank, VPBank, HDBank và MB. Trong đó, Vietcombank có tỷ lệ sở hữu của Nhà nước lên tới gần 75%, nên theo quy định sẽ không được nới room ngoại.

Nhà nước không có cổ phần trong VPBank và HDBank, còn MB có tỷ lệ sở hữu Nhà nước khoảng 32%, nên các ngân hàng này đủ điều kiện xin phép Chính phủ nới room ngoại lên 49%.

Mới đây, VPBank ký kết thương vụ bán 15% cổ phần cho tập đoàn tài chính Sumitomo Mitsui của Nhật Bản, khiến ngân hàng này gần kín room ngoại.

ACB, TPBank, Sacombank, MSB và một số ngân hàng khác cũng gần kín room ngoại, theo dữ liệu ngày 10/2/2023 của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam. Tổng cộng, nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ ít nhất 15% vốn điều lệ ở 14 ngân hàng.

Nhưng cũng có những ngân hàng như Saigonbank, VietABank, NamABank, SeABank … còn trống gần như toàn bộ room ngoại.

Ngoài các ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc, NHNN cũng cho rằng chỉ nên khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào các ngân hàng yếu kém, không nên mở rộng ra tất cả các tổ chức tín dụng.

Theo phương án, sẽ có 4 ngân hàng thương mại được chuyển giao bắt buộc, nghĩa là trong trường hợp cần thiết, Thủ tướng có quyền tăng room ngoại cho 4 ngân hàng này lên trên 30%. Ngoài ra, với 2 ngân hàng nhận chuyển giao bắt buộc đang đề xuất được tăng room ngoại, sẽ có ít nhất 6 ngân hàng thương mại được nâng room ngoại lên hơn 30%, tương đương 17,14% các ngân hàng thương mại.

Nhà đầu tư nước ngoài còn có sự hiện diện trong lĩnh vực ngân hàng của Việt Nam với 2 ngân hàng liên doanh, 9 ngân hàng 100% vốn nước ngoài và 51 chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Vì vậy, NHNN đánh giá độ mở của lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng Việt Nam khá rộng.

Thực tế, khoảng 5 năm trở lại đây, có hiện tượng một số ngân hàng nước ngoài (chủ yếu đến từ châu Âu) rút dần vốn đầu tư khỏi ngân hàng trong nước, chuyển nhượng cổ phần cho nhà đầu tư nội hay các ngân hàng châu Á. Việc nhà đầu tư nước ngoài thoái vốn hoặc chuyển nhượng khoản đầu tư cho cổ đông khác đồng nghĩa với việc ngân hàng trong nước có thể mất đi một phần lợi ích từ nhóm khách hàng mà nhà đầu tư nước ngoài mang lại.

Ngoài ra, theo cơ chế Ratchet trong Hiệp định CPTPP, các nước thành viên được yêu cầu không đảo ngược tiến trình tự do hóa. Tức là Việt Nam không thể hạ room ngoại ở các ngân hàng thương mại một khi đã tăng lên.

Một số chuyên gia, bao gồm TS Nguyễn Quốc Hùng – Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam – cho rằng việc nới room ngoại là cần thiết, nhằm thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài, giúp các ngân hàng mở rộng quy mô, tăng năng lực tài chính, năng lực cạnh tranh, đẩy nhanh tiến trình xử lý nợ xấu.