VNReport»Sự kiện & Bình luận»Quốc tế»Ả Rập Xê Út, Nga thắng lớn trong ván cược cắt giảm sản lượng dầu

Ả Rập Xê Út, Nga thắng lớn trong ván cược cắt giảm sản lượng dầu

17:22 - 28/09/2023

Giá dầu mỏ Brent đang tiến tới mốc 100 USD/thùng sau khi hai thành viên quan trọng nhất của nhóm OPEC+ đưa ra quyết định rủi ro là cắt giảm sản lượng.

Ả Rập Xê Út và Nga thu về thêm hàng tỷ USD doanh thu từ dầu mỏ trong những tháng gần đây dù khai thác ít hơn, nhờ giá tăng vọt sau khi họ cắt giảm sản lượng.

Những động thái cắt giảm là một nước cờ rủi ro, cả về mặt tài chính và chính trị. Nhưng chúng đang mang lại lợi ích cho hai thành viên quan trọng nhất của nhóm OPEC+ – gồm Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đồng minh.

Dòng tiền mới giúp Ả Rập Xê Út – dưới thời Thái tử Mohammed bin Salman – tài trợ cho các dự án đắt tiền trong nước và tiếp tục chiến dịch gây ảnh hưởng ở nước ngoài. Khoản tiền bổ sung cũng giúp Tổng thống Nga Vladimir Putin tăng khả năng duy trì cuộc chiến tranh của mình ở Ukraine.

Doanh thu bổ sung từ dầu mỏ giúp Ả Rập Xê Út tài trợ cho các dự án đắt đỏ.

Doanh thu bổ sung từ dầu mỏ giúp Ả Rập Xê Út tài trợ cho các dự án đắt đỏ.

Phân tích của công ty tư vấn Energy Aspects cho thấy doanh thu từ dầu mỏ của Ả Rập Xê Út trong quý này có thể tăng gần 30 triệu USD/ngày so với quý trước, tương đương khoảng 5,7%. Tổng mức tăng trong quý là khoảng 2,6 tỷ USD. Dữ liệu cho thấy doanh thu từ dầu mỏ của Nga có thể tăng khoảng 2,8 tỷ USD.

Một số nhà quan sát thị trường nhận định những thành công này có thể khiến liên minh xem xét hạn chế hơn nữa nguồn cung toàn cầu. “OPEC+ về cơ bản là người cầm trịch. Có thể lập luận rằng còn nhiều [đợt cắt giảm] hơn nữa sắp xảy ra”, theo Saad Rahim, nhà kinh tế trưởng tại Trafigura.

OPEC+ đã gây áp lực lên thị trường dầu mỏ trong nhiều tháng, nhưng cho đến gần đây, tác động bị kiềm chế bởi lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu và tăng trưởng chậm của Trung Quốc, khiến giá dầu giao dịch trong phạm vi khá hẹp.

Tháng 10 năm ngoái, liên minh cho biết họ sẽ cắt giảm sản lượng 2 triệu thùng/ngày, mức cắt giảm lớn nhất kể từ khi đại dịch bắt đầu. Hồi tháng 5, một nhóm nhỏ hơn do Ả Rập Xê Út dẫn đầu cắt giảm thêm hơn 1 triệu thùng/ngày. Vương quốc này cắt giảm thêm 1 triệu thùng/ngày vào tháng 7. Sau đó, vào ngày 5/9, Ả Rập Xê Út và Nga cho biết họ có kế hoạch gia hạn cắt giảm sản lượng cho đến cuối năm nay.

Dầu thô Brent chuẩn toàn cầu đã tăng 25% trong quý này và giao dịch ở mức cao nhất 95 USD/thùng trong những ngày gần đây, sau đó giảm nhẹ trở lại. Nhiều nhà phân tích dự báo giá dầu Brent sẽ sớm vượt 100 USD/thùng khi OPEC+ ước tính thế giới thiếu nguồn cung 3,3 triệu thùng/ngày trong quý IV.

“Đó không còn là dự đoán táo bạo nữa”, theo Livia Gallarati, nhà phân tích thị trường dầu mỏ tại Energy Aspects. “Giá sẽ ngày càng cao hơn. Nguồn cung về cơ bản thắt chặt”.

Giá dầu chuẩn Brent tăng 25% trong quý này và có thời điểm vượt 95 USD/thùng.

Giá dầu chuẩn Brent tăng 25% trong quý này và có thời điểm vượt 95 USD/thùng.

Chiến lược giảm sản lượng tiềm ẩn rủi ro vì có thể khiến nước thực hiện mất thị phần vào các nước đối thủ. Ngoài ra, nếu giá không tăng, nước đó có thể chịu thiệt hại doanh thu lớn. Giá năng lượng cao cũng có thể làm phật lòng Washington vì tạo áp lực lạm phát cho nền kinh tế Mỹ.

Theo ước tính của Rystad Energy, chi phí sản xuất ở Ả Rập Xê Út và Nga thấp, trung bình lần lượt 9,3 USD và 12,8 USD/thùng vào năm ngoái. Chi phí thấp có nghĩa là phần lớn doanh thu từ xuất khẩu dầu trở thành lợi nhuận.

Giá dầu cao giúp Ả Rập Xê Út tăng cường đầu tư. Theo Capital Economics, nước này chi tiêu cho tài sản cố định nhiều hơn 37% trong nửa đầu năm 2023 so với cùng kỳ năm ngoái. Công việc xây dựng đã bắt đầu với siêu dự án thành phố Neom trị giá 500 tỷ USD.

Đầu năm nay, Quỹ Tiền tệ Quốc tế ước tính giá dầu để Riyadh cân bằng ngân sách là khoảng 81 USD/thùng. Giới phân tích cho biết, nếu Ả Rập Xê Út tiếp tục khó thu hút đầu tư từ nước ngoài vào các dự án như Neom, thì mức cân bằng ngân sách có thể tăng lên gần 100 USD.

Trong khi đó, Nga đang chi mạnh tay để tham chiến ở Ukraine. Theo Oxford Economics, trong quý đầu năm nay, chi tiêu công tăng 35%, nhiều hơn khoảng 20 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước. Chính phủ Nga đã thâm hụt ngân sách kể từ giữa năm ngoái.

Loại dầu phổ biến nhất của Nga, Urals, giao dịch trên 75 USD/thùng trong những ngày gần đây. Con số này tăng so với mức trung bình quý II là 56 USD/thùng do ngân hàng trung ương Nga báo cáo và trên mức trần 60 USD do nhóm G7 áp đặt nhằm hạn chế doanh thu từ dầu mỏ của Nga.

Tuần trước, Điện Kremlin cấm xuất khẩu xăng và dầu diesel, thắt chặt thêm nguồn cung năng lượng thế giới và khiến giá dầu diesel tăng vọt.

“Nga lại vũ khí hóa năng lượng”, theo Helima Croft tại RBC Capital Markets. Với thị trường chế phẩm dầu mỏ “cực kỳ thắt chặt, đây thực sự là điều đáng lo ngại”, bà nói. Một cuộc chiến giữa Điện Kremlin và các công ty dầu mỏ Nga gồm Rosneft liên quan đến tình trạng thiếu hụt nhiên liệu trong nước cũng là một yếu tố khác dẫn đến lệnh cấm.