Người tiêu dùng có nguy cơ gặp 3 rủi ro khi mua hàng hóa trên các sàn thương mại điện tử chưa đăng ký

Bộ Công thương cho biết, Temu thu hút người tiêu dùng Việt với mức giá rẻ, mẫu mã đa dạng nhưng việc mua sắm trên một sàn TMĐT chưa đăng ký với cơ quan quản lý sẽ tiềm ẩn nhiều rủi cho người tiêu dùng, đặc biệt là trong thời đại TMĐT bùng nổ như hiện nay.

Thông tin mới được công bố trong báo cáo toàn cảnh thị trường sàn bán lẻ trực tuyến quý III của nền tảng dữ liệu thương mại điện tử Metric, doanh số giao dịch trên 5 sàn Shopee, TikTok Shop, Lazada, Tiki và Sendo đạt trung bình 25.300 tỷ đồng (1 tỷ USD) mỗi tháng, với livestream và hàng giá rẻ được ưa chuộng. Tổng doanh số giao dịch (GMV) của 9 tháng đạt 227.700 tỷ đồng, tăng 37,66% so với cùng kỳ 2023. Riêng quý III, đóng góp 84.750 tỷ đồng, tăng 18,15% so với quý liền trước, khẳng định sức hấp dẫn và tiềm năng phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực thương mại điện tử, theo Metric.

Có thể nói, mua sắm trực tuyến trên các sàn TMĐT giờ đây là một phần không thể thiếu của phần lớn người tiêu dùng. Đặc biệt, trong thời gian qua xuất hiện thêm nhiều sàn TMĐT xuyên biên giới tại thị trường Việt Nam, nổi bật nhất là Temu với nhiều ưu đãi hấp dẫn cùng một hệ sinh thái hàng hoá đa dạng. Mặc dù đã hoạt động trên thị trường Việt Nam nhưng Temu lại chưa đăng ký hoạt động với cơ quan chức năng Việt Nam. Chính vì không có sự đảm bảo từ cơ quan chức năng nên người tiêu dùng khi mua sắm trên các sàn TMĐT chưa được đăng ký này dễ dàng gặp nhiều rủi ro. Bộ Công thương cho biết, những website thương mại điện tử xuyên biên giới thu hút người tiêu dùng Việt với mức giá rẻ, mẫu mã đa dạng nhưng việc mua sắm này sẽ tiềm ẩn nhiều rủi cho người tiêu dùng, đặc biệt là trong thời đại TMĐT bùng nổ như hiện nay.

Temu chưa đăng ký với cơ quan quản lý Việt Nam

Mới đây, Bộ Công thương cũng đưa ra cảnh báo với người tiêu dùng về những rủi ro khi mua sắm trực tuyến trên các sàn TMĐT xuyên biên giới. Vậy đó là những rủi ro gì?

Nguy cơ tiềm ẩn về chất lượng sản phẩm và về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Đây là nguy cơ đầu tiên mà Bộ Công thương cảnh báo đến người tiêu dùng.

Theo đó, Bộ Công thương cho biết, các nền tảng TMĐT xuyên biên giới nếu chưa hoàn thiện các nghĩa vụ đăng ký, cấp phép tại Việt Nam theo quy định sẽ không chịu sự giám sát từ các cơ quan chức năng về chất lượng hàng hóa hay cam kết về dịch vụ hậu mãi.

Chính vì thế, giao dịch phát sinh vấn đề không mong muốn, người tiêu dùng phải đối mẳ với một số khó khăn. Đặc biệt là trường hợp sản phẩm nhận được không đúng mô tả, phát sinh lỗi, hỏng hóc mà người tiêu dùng muốn yêu cầu hoàn hàng hoặc bảo hành sản phẩm sẽ gặp khó khăn vì cơ quan chức năng không chịu trách nhiệm dịch vụ hậu mãi hay chất lượng sản phẩm.

Thậm chí, nếu xảy ra trường hợp tranh chấp, các nền tảng TMĐT xuyên biên giới chưa đăng ký sẽ không thuộc diện phải chịu trách nhiệm pháp lý trong nước.

Nhìn chung, vì các sàn TMĐT xuyên biên giới này không có đại diện hợp pháp tại Việt Nam nên theo quy định, người tiêu dùng sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc liên hệ phản ánh, dẫn đến việc giải quyết khiếu nại trở thành một vấn đề phức tạp và kéo dài.

Hơn nữa, người tiêu dùng cũng có tỷ lệ mua phải hàng giả, hàng nhái hoặc hàng hoá không rõ nguồn gốc cao hơn khi đặt hàng trên các nền tảng TMĐT xuyên biên giới chưa đăng ký. Hoặc mua phải những sản phẩm liên quan đến sức khỏe và an toàn như thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ chơi trẻ em và thiết bị điện tử. Với các trường hợp này, vì các cơ quan chức năng không thể thực hiện công tác giám sát các trách nhiệm của doanh nghiệp về đảm bảo chất lượng sản phẩm, nên người tiêu dùng sẽ không nhận được hỗ trợ theo quy định pháp luật từ phía các cơ quan chức năng.

Nguy cơ tiềm ẩn về các trách nhiệm pháp lý liên quan đến thuế

Với các hàng hoá nhập khẩu qua TMĐT, người tiêu dùng sẽ có nguy cơ tiềm ẩn về các trách nhiệm pháp lý liên quan đến thuế.

Theo Bộ Công thương, hàng hóa mua từ các nền tảng TMĐT xuyên biên giới không lường trước được các nghĩa vụ thuế với mặt hàng nhập khẩu, dẫn đến những vấn đề liên quan đến nghĩa vụ thuế và các vấn đề pháp lý khi sản phẩm nhập khẩu vào Việt Nam.

Với người tiêu dùng, điều này sẽ tăng thêm rắc rối nếu sản phẩm bị giữ lại tại cửa khẩu hoặc phải chịu thêm các chi phí phát sinh do thuế không được dự tính hoặc không như thông báo ban đầu.

Nguy cơ tiềm ẩn về vấn đề bảo mật thông tin, dữ liệu cá nhân của người tiêu dùng

Nếu mua hàng trên các nền tảng TMĐT xuyên biên giới chưa đăng ký, Bộ Công thương cảnh báo người tiêu dùng có thể phải cung cấp các thông tin thanh toán phạm vi quốc tế như thẻ tín dụng hoặc thông tin ví điện tử.

Đáng nói là những dữ liệu này, nếu không được quản lý và bảo vệ theo các quy định của pháp luật Việt Nam, có nguy cơ bị đánh cắp hoặc bị khai thác trái phép, dẫn đến các rủi ro lớn về bảo mật thông tin cá nhân. Đặc biệt, nền tảng TMĐT xuyên biên giới chưa đăng ký sẽ không có các cam kết về bảo mật thông tin người tiêu dùng theo quy định của Việt Nam, do đó sẽ không có quy trình xử lý sự cố trong trường hợp xảy ra vấn đề và tất nhiên cũng không có trách nhiệm, nghĩa vụ pháp lý theo quy định tại Việt Nam.

Chính vì thế, nguy cơ rò rỉ thông tin, dữ liệu cá nhân người tiêu dùng trong quá trình phát sinh các giao dịch trên các nền tảng chưa đăng ký trên là rất cao, gây ra những tổn thất lớn và ảnh hưởng lâu dài đến người tiêu dùng.

Đánh giá các nguy cơ nêu trên, Bộ Công thương khuyến nghị người tiêu dùng cần thận trọng khi tiến hành các giao dịch trên nền tảng TMĐT, đặc biệt là các nền tảng TMĐT xuyên biên giới chưa đăng ký để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

https://giadinh.suckhoedoisong.vn/nguoi-tieu-dung-co-nguy-co-gap-3-rui-ro-khi-mua-hang-hoa-tren-cac-san-thuong-mai-dien-tu-chua-dang-ky-172241102151251975.htm