VNReport»Kinh tế»Doanh nghiệp»Bán cà phê, trà đá vỉa hè có phải đăng ký hộ kinh doanh và nộp thuế?

Bán cà phê, trà đá vỉa hè có phải đăng ký hộ kinh doanh và nộp thuế?

12:15 - 18/06/2025

Mặc dù các mô hình kinh doanh nhỏ lẻ này đóng vai trò quan trọng trong đời sống đô thị, nhưng việc quản lý thuế và đăng ký kinh doanh cho họ vẫn còn nhiều vướng mắc.

Theo quy định tại Nghị định 01/2021/NĐ-CP, có một số nhóm đối tượng được miễn đăng ký hộ kinh doanh (trừ các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện), bao gồm: hộ gia đình hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối; những người kinh doanh nhỏ lẻ như bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, kinh doanh thời vụ hoặc cung cấp dịch vụ có thu nhập thấp (mức thu nhập cụ thể do UBND cấp tỉnh quy định).

Tuy nhiên, đối với các hoạt động kinh doanh ổn định và thường xuyên như bán tạp hóa, rau thịt, quán phở… thì việc đăng ký hộ kinh doanh là bắt buộc. Nếu không tuân thủ, cá nhân/tổ chức vi phạm có thể bị phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng. Khi đăng ký hộ kinh doanh, chủ thể kinh doanh phải thực hiện nghĩa vụ thuế, bao gồm thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Cụ thể, đối với lĩnh vực bán buôn, bán lẻ, mức thuế suất thuế GTGT là 1% và thuế TNCN là 0,5%.

Hiện nay, các hộ kinh doanh và cá nhân có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm được miễn toàn bộ thuế GTGT và thuế TNCN. Đáng chú ý, từ ngày 1/1/2026, ngưỡng miễn thuế này sẽ được nâng lên dưới 200 triệu đồng/năm (tương đương dưới 16,67 triệu đồng/tháng). Như vậy, theo quy định này, những tiểu thương như người bán trà đá vỉa hè hay dịch vụ bơm vá xe có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm sẽ không những được miễn thuế mà còn không phải thực hiện thủ tục kê khai thuế.

Những tiểu thương như người bán trà đá vỉa hè có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm không phải nộp thuế và làm thủ tục kê khai

Về cách tính thuế, đối với nhóm cá nhân, hộ kinh doanh đang có doanh thu từ 100 triệu đến dưới 1 tỷ đồng/năm, từ nay đến cuối năm 2025 vẫn áp dụng cách tính thuế khoán. Tuy nhiên, Cục Thuế khuyến khích chuyển sang kê khai nộp thuế theo doanh thu thực tế, bởi từ ngày 1/1/2026, phương pháp thuế khoán sẽ chính thức bị xóa bỏ. Tất cả hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu thực tế từ 200 triệu đồng/năm trở lên sẽ phải kê khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế.

Trên thực tế, để tạo thuận lợi cho người dân, từ ngày 1/7/2025, dự thảo nghị định đã bổ sung quy định về đăng ký hộ kinh doanh trên môi trường điện tử. Theo đó, chủ hộ hoặc người được ủy quyền có thể sử dụng tài khoản định danh điện tử để thực hiện thủ tục đăng ký trên hệ thống thông tin.

Trước những quy định mới này, trong những ngày đầu áp dụng, một số hộ kinh doanh nhỏ lẻ có hiện tượng chỉ nhận tiền mặt hoặc yêu cầu chuyển khoản với nội dung mập mờ/tăng giá khi khách chọn thanh toán không tiền mặt. Ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực II (TP.HCM), cho biết đây là trường hợp cá biệt do hộ kinh doanh chưa nắm rõ thông tin hoặc còn e ngại về nghĩa vụ kê khai, nộp thuế.

Đồng thời, ông Dũng cũng nhấn mạnh, dù chưa có quy định xử phạt từ chối thanh toán không tiền mặt, hành vi này đi ngược lại chủ trương thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và minh bạch hóa giao dịch. Hơn nữa, bất kể giao dịch bằng tiền mặt hay chuyển khoản, hộ kinh doanh đều phải xuất hóa đơn và thực hiện nghĩa vụ kê khai, nộp thuế đầy đủ.

Cơ quan thuế hiện được trang bị nhiều công cụ hiện đại để theo dõi, giám sát, hậu kiểm và đối chiếu dữ liệu, nhằm phát hiện dấu hiệu bất thường như doanh thu bán ra thấp không tương xứng với hóa đơn đầu vào. Trong trường hợp phát hiện hành vi trốn thuế, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy mức độ.

https://znews.vn/ban-ca-phe-tra-da-via-he-co-phai-dang-ky-ho-kinh-doanh-va-nop-thue-post1561433.html