VNReport»Kinh tế»Bất động sản»So sánh hai đề xuất làm đường sắt cao tốc Bắc-Nam của VinSpeed và THACO

So sánh hai đề xuất làm đường sắt cao tốc Bắc-Nam của VinSpeed và THACO

11:58 - 20/06/2025

Cả hai đều cam kết tự huy động 20% vốn dự án. Với 80% vốn còn lại, VinSpeed đề nghị nhà nước cho vay, THACO đề nghị nhà nước bảo lãnh cho vay. Thời gian cam kết hoàn thành dự án của hai công ty lần lượt là 5 năm và 7 năm.

Dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam, ước tính trị giá 67 tỷ USD, đang ghi nhận cuộc cạnh tranh gay gắt giữa hai tập đoàn lớn. Một bên là Tập đoàn Trường Hải (THACO), nổi tiếng trong ngành sản xuất ô tô. Bên kia là VinSpeed được hậu thuận bởi Tập đoàn Vingroup với thế mạnh về bất động sản. Cả hai đã gửi đề xuất của mình lên chính phủ, tham gia cuộc chạy đua giành quyền làm chủ đầu tư siêu dự án này.

Ảnh minh họa: City Apartment Việt Nam.

Ảnh minh họa: City Apartment Việt Nam.

Hai đề xuất của THACO và VinSpeed có nhiều điểm tương đồng về cơ bản. Đầu tiên là họ đều muốn nhà nước chịu trách nhiệm cho công tác giải phóng mặt bằng và tách chi phí giải phóng một bằng (là một khoản lớn trong nhiều dự án cơ sở hạ tầng giao thông công cộng) ra khỏi chi phí dự án. Họ cũng muốn được hưởng những chính sách đặc thù và ưu đãi đặc biệt, bao gồm về phát triển bất động sản. Cả hai đều cam kết sẽ tự huy động được 20% vốn dự án.

Những sự khác biệt nằm ở cách thức huy động và vai trò của nhà nước đối với 80% vốn họ không tự huy động, cũng như các khía cạnh về nội địa hóa, quản lý vận hành và sử dụng đất.

VinSpeed đề nghị nhà nước cho vay 80% vốn còn lại của dự án với lãi suất 0% trong vòng 35 năm. Điều này đồng nghĩa với việc nhà nước sẽ phải gánh vác toàn bộ trách nhiệm huy động vốn, trả nợ và trả lãi cho khoản vay này.

Trong khi đó, THACO đề xuất tự vay 80% vốn từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước. Vai trò của nhà nước sẽ là bảo lãnh khoản vay và hỗ trợ lãi vay trong 30 năm. Điều này nghĩa là nếu THACO không thể trả nợ, nhà nước sẽ trả thay và trong vòng 30 năm, các khoản tiền lãi sẽ được trả bởi nhà nước.

THACO còn cam kết không chuyển giao, chuyển nhượng dự án, vốn góp hay cổ phần trong công ty thực hiện dự án cho đối tác nước ngoài. VinSpeed không đưa ra cam kết tương tự.

Cả hai công ty đều cam kết sẽ yêu cầu các đối tác chuyển giao công nghệ, nhưng có sự khác biệt về ưu tiên đối với sản phẩm trong nước.

VinSpeed yêu cầu miễn toàn bộ thuế đối với máy móc, thiết bị, phương tiện, linh kiện và vật tư nhập khẩu phục vụ xây dựng đường sắt, kể cả trong trường hợp các doanh nghiệp nội địa có khả năng sản xuất.

Còn THACO chỉ yêu cầu miễn thuế đối với những mặt hàng nhập khẩu mà doanh nghiệp trong nước chưa sản xuất được. Đồng thời, họ cam kết hợp tác với các doanh nghiệp nội địa để nhận chuyển giao công nghệ sản xuất đầu máy, toa tàu, thiết bị vận hành và mở các khu công nghiệp cơ khí hỗ trợ. Điều này cho thấy THACO ưu tiên tạo điều kiện nhiều hơn cho các doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi cung ứng.

VinSpeed muốn độc quyền quản lý vận hành hệ thống đường sắt cao tốc trong 99 năm và không đề cập đến vai trò của nhà nước trong văn bản gửi chính phủ. Về giá vé, VinSpeed muốn có quyền đề xuất mức giá tối thiểu tương đương 60-70% giá vé máy bay.

Trong khi đó, THACO đề xuất thời gian quản lý vận hành là 70 năm và nhấn mạnh vai trò của nhà nước trong việc sở hữu một số cơ sở vật chất, đảm nhiệm một phần công việc quản lý vận hành để đảm bảo an ninh quốc gia. THACO còn cam kết sẵn sàng giao lại toàn quyền sử dụng dự án cho nhà nước nếu cần thiết. Về giá vé, THACO đề xuất cơ quan nhà nước phê duyệt giá dựa trên tinh thần đảm bảo phương án tài chính và thời gian hoàn vốn cho dự án.

Bất động sản là mảng kinh doanh lớn nhất của Vingroup, và cũng là một trong số những lĩnh vực kinh doanh của THACO, mà công ty đang muốn thúc đẩy. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi cả hai đều đề xuất được giao đất gần tuyến đường sắt cao tốc để phát triển bất động sản.

VinSpeed đề xuất chung về việc xây dựng các khu đô thị và dự án bất động sản. Còn THACO đề xuất cụ thể hơn – xây dựng các dự án phát triển đô thị theo mô hình TOD (Transit-Oriented Development) với giá hợp lý. Mô hình TOD tập trung phát triển các khu dân cư gần các tụ điểm giao thông quan trọng, nhằm giúp người dân dễ dàng di chuyển đến các ga tàu.

Về thời gian thực hiện dự án, VinSpeed đưa ra cam kết ngắn hơn: 5 năm kể từ khi nhà nước bàn giao mặt bằng sạch để hoàn thành và đưa vào khai thác toàn bộ dự án. Cùng thời gian đó, THACO chỉ cam kết hoàn thành hai phân đoạn từ Hà Nội đến Hà Tĩnh và từ TP HCM đến Nha Trang; đoạn còn lại sẽ cần thêm 2 năm nữa.

Tham khảo:

https://sunshineskycitys.com/vingroup-de-xuat-lam-cdt-du-an-cao-toc-bac-nam/

https://www.thacoauto.vn/thaco-de-xuat-dau-tu-du-an-duong-sat-toc-do-cao-bac-nam-thu-tu-chu-tich-tran-ba-duong