VNReport»Công nghệ»Thế giới số»Bán hàng online sẽ được định danh

Bán hàng online sẽ được định danh

10:19 - 28/02/2025

Trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống hiện đại, thương mại điện tử (TMĐT) cũng phải đối mặt với nhiều rủi ro tiềm ẩn, đặc biệt là tình trạng hàng giả, hàng nhái và lừa đảo. Để khắc phục điều này, những người bán hàng trên các nền tảng TMĐT sẽ phải thực hiện định danh và xác thực điện tử. Tuy nhiên việc này cũng dấy lên lo ngại về lộ, lọt thông tin người bán hàng.

Theo nguồn tin Báo Thanh Niên, tại trang chonghanggia.online.gov.vn, Bộ Công thương hàng năm tiếp nhận và xử lý trung bình hơn 200 kiến nghị liên quan đến các hành vi như không đăng ký hoặc thông báo về website, ứng dụng, cung cấp sản phẩm không đảm bảo chất lượng, và giả mạo doanh nghiệp khác để lừa đảo khách hàng.

Số lượng vụ vi phạm liên quan đến hàng giả và hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ ngày càng tăng.

Năm 2022, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã yêu cầu các doanh nghiệp và tổ chức hoạt động thương mại điện tử gỡ bỏ, khóa 1.663 gian hàng với 6.437 sản phẩm vi phạm. Đồng thời, Cục cũng chặn 5 website lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả và hàng nhái. Đến năm 2023, số gian hàng bị gỡ bỏ đã tăng lên hơn 20.000 với hơn 50.000 sản phẩm vi phạm. Trong năm 2024, lực lượng quản lý thị trường đã phát hiện và xử lý 3.124 vụ vi phạm (tăng 266% so với năm 2023), chuyển 4 vụ sang cơ quan điều tra và phạt hành chính tổng cộng 48 tỷ đồng (tăng 220% so với năm 2023). Đặc biệt, trị giá hàng hóa vi phạm đã vượt 34 tỷ đồng (tăng 440% so với năm 2023).

Số lượng vụ vi phạm liên quan đến hàng giả và hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ ngày càng tăng.

Trước diễn biến này, tại dự thảo luật TMĐT mới đây, Bộ Công thương đã đề xuất người bán hàng trên các sàn TMĐT phải thực hiện định danh và xác thực điện tử (gồm tên thương nhân, địa chỉ, mã số định danh, mã số thuế thu nhập cá nhân) trước khi cung cấp hàng hoá, dịch vụ và thông tin cho nền tảng TMĐT.

Không chỉ thế, người bán cũng phải công bố công khai điều kiện giao dịch chung, giá cả, vận chuyển và giao nhận cũng như phương thức thanh toán. Cần minh bạch thông tin hàng hoá, dịch vụ, các quy định về bảo vệ thông tin cá nhân và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Nói về vấn đề này, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho biết rằng không chỉ ở Việt Nam, mà các sàn TMĐT quốc tế cũng yêu cầu người bán (doanh nghiệp và cá nhân) phải định danh. Việc mua bán hàng hóa trên nền tảng này mà không biết danh tính người bán sẽ khiến người mua gặp nhiều rủi ro. Người tiêu dùng không chỉ chịu thiệt khi người bán ẩn danh, mà còn tạo điều kiện cho hàng giả, hàng nhái tràn lan. Khi không xác định được người bán, cơ quan chức năng cũng khó quản lý thuế và ngân sách.

Cùng quan điểm đó, TS Nguyễn Ngọc Tú (Trường ĐH Kinh doanh và công nghệ Hà Nội) nhấn mạnh rằng việc định danh là cần thiết để xác định trách nhiệm của người bán và nguồn gốc sản phẩm, giúp giải quyết tranh chấp dễ dàng hơn. Người tiêu dùng hiện gặp khó khăn do thiếu thông tin minh bạch về sản phẩm, người bán và phương thức liên hệ. Thậm chí, đơn hàng nhận được cũng không có thông tin về người bán. Hơn nữa, cơ chế giải quyết tranh chấp trực tuyến chưa hiệu quả, khiến người tiêu dùng ít được bảo vệ khi quyền lợi bị xâm phạm. Việc định danh người bán cũng tạo sự công bằng cho hộ kinh doanh truyền thống, vì họ cũng phải đáp ứng yêu cầu về giấy phép và khai báo doanh thu.

Tuy nhiên, một vấn đề đặt ra khi định đó là nguy cơ lộ lọt thông tin.

Ông Đinh Trọng Thịnh cho rằng các sàn TMĐT cần có hệ thống bảo mật để bảo vệ thông tin của người bán, tránh bị kẻ gian lấy cắp và bán ra ngoài. Sàn cần biết danh tính người bán để xử lý khi có tranh chấp về chất lượng sản phẩm. Ông nhấn mạnh rằng với tình trạng mua bán thông tin hiện nay, các sàn phải nâng cao tính bảo mật cho người bán.

Trong khi đó, ông Nguyễn Ngọc Tú cho rằng mức phạt hiện tại cho việc lộ thông tin cá nhân còn quá thấp, không đủ để răn đe, dẫn đến tình trạng mua bán thông tin tràn lan. Để người bán yên tâm cung cấp thông tin, cần có biện pháp bảo vệ thông tin này khỏi việc bị bán hoặc trao đổi. Ông đề xuất cần có quy định bắt buộc các sàn bảo mật thông tin và có chế tài nghiêm khắc hơn, bao gồm cả hình sự nếu cần.

Ông Võ Đỗ Thắng, Giám đốc Trung tâm an ninh mạng Athena, nhấn mạnh rằng các sàn phải đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và bảo mật thông tin do Bộ Công thương đặt ra. Ông đặt câu hỏi về việc liệu quy định mới có áp dụng cho người bán nước ngoài hay không, đặc biệt là các sàn TMĐT Trung Quốc khi bán hàng vào Việt Nam. Ông khẳng định rằng việc mất dữ liệu thông tin trên sàn là một vấn đề quan trọng, nhưng có thể được quản lý tốt hơn với luật An ninh mạng, và cần tạo sự công bằng trong việc khai báo thông tin giữa người bán trong nước và nước ngoài.

https://thanhnien.vn/ban-hang-online-se-duoc-dinh-danh-185250227215446202.htm?utm_source=coccoc&utm_medium=ccnews