VNReport»Kinh tế»Tài chính»“Cần thêm nhiều sản phẩm chứng khoán phái sinh”

“Cần thêm nhiều sản phẩm chứng khoán phái sinh”

17:53 - 14/08/2022

Cần có thêm các sản phẩm chứng khoán phái sinh để tăng sức hấp dẫn của thị trường, đặc biệt đối với nhà đầu tư muốn phòng ngừa rủi ro khi thị trường cơ sở biến động tiêu cực, theo các chuyên gia.

Thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam dù đã hoạt động được 5 năm nhưng vẫn có ít sản phẩm. Vì vậy, theo các chuyên gia, cần phải tạo ra các sản phẩm mới để tăng sức hấp dẫn của thị trường.

Nếu có thể tất toán vào ngày giao dịch (T+0), cho phép bán khống và đòn bẩy cao, các sản phẩm trên thị trường phái sinh sẽ thu hút một lượng lớn nhà đầu tư, nhất là khi thị trường chứng khoán biến động tiêu cực, theo ông Trịnh Hoài Giang, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Chứng khoán TP HCM. Điều này là do nó tạo ra cơ hội sinh lời lớn và giúp các nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro đối với cổ phiếu cơ sở.

Quy mô thị trường và quy mô sản phẩm phái sinh còn hạn chế, nghĩa là các nhà đầu tư lớn chưa mặn mà tham gia. Đa số những người tham gia thị trường chứng khoán phái sinh vẫn là nhà đầu tư nhỏ lẻ. Vì vậy, để thu hút các nhà đầu tư tổ chức, cần cải tiến cơ chế điều hành để có nhiều điểm tương đồng với thông lệ quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận và tham gia thị trường.

Những người tham gia thị trường chứng khoán phái sinh hiện nay phần lớn là nhà đầu tư nhỏ lẻ lướt sóng.

Những người tham gia thị trường chứng khoán phái sinh hiện nay phần lớn là nhà đầu tư nhỏ lẻ lướt sóng.

Ngoài ra, thị trường cần đa dạng hóa sản phẩm của mình. Ở các thị trường phát triển, số lượng cổ phiếu trong các chỉ số thường là vài trăm, ví dụ như S&P 500, Nikkei 225, KOSPI 200. Qua đó, có thể nghiên cứu thêm các sản phẩm phái sinh trên các chỉ số chứng khoán như VNX50 hoặc VNX100, thay vì chỉ các cổ phiếu vốn hóa lớn.

Trong khi chưa có các sản phẩm này, thị trường nên có thêm các sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu với các kỳ hạn khác nhau để giúp nhà đầu tư có nhiều lựa chọn hơn.

Ông Lê Mạnh Hùng, Tổng giám đốc Công ty TNHH Chứng khoán Vietcombank, nói với tinnhanhchungkhoan.vn rằng một trong những kỳ vọng khi chính thức đưa sản phẩm phái sinh đầu tiên vào hoạt động – hợp đồng tương lai VN30-Index – là sản phẩm này có thể được sử dụng như một công cụ để hạn chế rủi ro thị trường cho nhà đầu tư, đặc biệt là trong thời kỳ biến động mạnh.

Ở một mức độ nhất định, sản phẩm phái sinh đã phát huy được khả năng bảo vệ danh mục của nhà đầu tư trong những giai đoạn thị trường có xu hướng giảm mạnh trong thời gian ngắn, như quý II/2022. Đó là bởi vì nhà đầu tư có thể mở và đóng vị thế ngay trong phiên giao dịch mà không phải đợi đến ngày hôm sau như trên thị trường chứng khoán. Đồng thời, nhà đầu tư cũng có thể giao dịch cả hai chiều trên thị trường phái sinh, trong khi thị trường chứng khoán chỉ được giao dịch một chiều.

Thực tế, trong thời gian thị trường chứng khoán giảm mạnh vừa qua, một số nhà đầu tư đã chuyển tiền sang giao dịch sản phẩm hợp đồng tương lai của chỉ số VN30-Index thay vì bán bớt cổ phiếu, giảm áp lực bán và cũng giúp ổn định tâm lý nhà đầu tư. Tuy nhiên, trên diện rộng, số lượng sản phẩm được phép giao dịch trên thị trường phái sinh thời điểm hiện tại vẫn còn hạn chế. Do đó, nhiều khả năng thị trường phái sinh sẽ không mang lại khả năng phòng vệ rủi ro nhiều hơn cho nhà đầu tư.

Các công cụ phái sinh được thực hiện để cung cấp các giải pháp phòng ngừa rủi ro cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán và cung cấp nhiều sản phẩm hơn cho thị trường đầu cơ ngắn hạn. Do đó, sẽ khó hạn chế các hoạt động đầu cơ trên thị trường, và nếu có thì cũng ảnh hưởng đến mục đích của sản phẩm, theo ông Phùng Trung Kiên, người sáng lập Công ty cổ phần Vietnam Holding Asset Management.

“Trên thị trường, không có nhiều nhà đầu tư sử dụng sản phẩm phái sinh như một công cụ phòng vệ mà chỉ với mục đích lướt sóng và đầu cơ”, ông Kiên nói và cho biết thêm rằng các nhà đầu tư nhỏ lẻ ưa chuộng kiểu đầu cơ ngắn hạn, trong khi các quỹ và nhà đầu tư tổ chức lại quan tâm hơn đến việc phòng ngừa rủi ro.

Thị trường chứng khoán phái sinh hiện nay ít sản phẩm nên sức hấp dẫn thấp, thiếu sôi động. Trong thời gian tới, cần có thêm nhiều sản phẩm mới để thu hút các nhà đầu tư.

Trước đây, nhà đầu tư không đưa sản phẩm phái sinh vào danh sách theo dõi vì nó thường ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán, theo ông Kiên. Các nhà tạo lập thị trường thường chọn ngày đáo hạn để giải ngân lượng tiền lớn vào các cổ phiếu trong rổ VN30, đặc biệt là các cổ phiếu lớn, từ đó ảnh hưởng đến chỉ số VN30-Index và thị trường phái sinh.

Nhưng kể từ ngày 16/6, các hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30-Index áp dụng phương pháp tính giá mới. Thay đổi này có thể được coi là một giải pháp kỹ thuật để hạn chế những nhà tạo lập thị trường gây ảnh hưởng đến chỉ số vào ngày đáo hạn.