Các nghị sĩ Quốc hội Mỹ tấn công gay gắt vào mối quan hệ giữa TikTok và Trung Quốc trong phiên điều trần của CEO Shou Zi Chew hôm thứ Năm. Trước đó, Bắc Kinh cho biết họ sẽ chống lại bất kỳ nỗ lực nào của Mỹ nhằm buộc các ông chủ Trung Quốc bán công ty.
Nghị sĩ thuộc cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đặt những câu hỏi cho ông Chew trong hơn 5 giờ, cho thấy mối lo ngại ngày càng tăng của Mỹ về ảnh hưởng của Bắc Kinh đối với TikTok. Quan hệ Mỹ-Trung vốn đã căng thẳng liên quan đến thương mại, Đài Loan, công nghệ và cạnh tranh địa chính trị.
Ông Chew, ngồi cùng với ban lãnh đạo của TikTok Mỹ và các ngôi sao nổi tiếng trên nền tảng, cố gắng đảm bảo với các nhà lập pháp Hạ viện rằng TikTok sẽ làm mọi cách để có được sự tin tưởng của họ. “Cách tiếp cận của chúng tôi chưa bao giờ là bỏ qua hoặc tầm thường hóa bất kỳ mối lo ngại nào. Chúng tôi đã giải quyết chúng bằng hành động thực tế”, ông nói.
CEO TikTok Shou Zi Chew bảo vệ các chính sách an toàn dữ liệu của nền tảng trước Hạ viện Mỹ.
Hạ nghị sĩ Frank Pallone (đảng Dân chủ), nói thẳng rằng ông “không tin” tuyên bố của ông Chew. Hạ nghị sĩ Cathy McMorris Rodgers (đảng Cộng hòa) kêu gọi cấm ứng dụng, do công ty ByteDance có trụ sở tại Bắc Kinh sở hữu.
Sự hoài nghi của cả hai đảng phủ bóng lên tương lai của một nền tảng mà TikTok cho biết hiện được 150 triệu người Mỹ sử dụng.
Vài giờ trước phiên điều trần, một phát ngôn viên của Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết họ “kiên quyết phản đối” yêu cầu gần đây của Chính phủ Mỹ rằng các chủ sở hữu Trung Quốc của TikTok bán cổ phần của mình, nếu không ứng dụng có thể bị cấm. Các nhà lập pháp Mỹ nói rằng tuyên bố đó là một bằng chứng cho thấy công ty phụ thuộc vào Bắc Kinh.
Rắc rối của TikTok khiến nó trở thành tâm điểm của mối quan hệ căng thẳng giữa hai cường quốc kinh tế lớn nhất thế giới – đang tranh cãi về nhiều vấn đề bao gồm chính sách thương mại và công nghệ. Washington tăng cường các biện pháp trừng phạt đối với một số công ty Trung Quốc, và Bắc Kinh sử dụng các chiến thuật bao gồm siết chặt quy định để gây áp lực lên doanh nghiệp Mỹ.
Các công ty bị ảnh hưởng bao gồm Huawei và ZTE – hai công ty viễn thông của Trung Quốc, cũng như các công ty quốc phòng Lockheed Martin và Raytheon của Mỹ. “Cuộc chiến TikTok là dấu hiệu cho thấy sự kết thúc của một kỷ nguyên”, theo Lindsay Gorman – một cựu cố vấn cho Nhà Trắng. “Thời đại mà quan hệ kinh doanh giữa Mỹ và Trung Quốc có thể tiếp tục mà không cần cân nhắc về địa chính trị đã qua”.
Những lo ngại của Mỹ đối với TikTok một phần xuất phát từ việc chính phủ Trung Quốc ngày càng tham gia nhiều hơn vào hoạt động kinh doanh tư nhân. Dưới thời Tập Cận Bình, nhà nước và Đảng Cộng sản Trung Quốc đã thông qua luật và quy định để đảm bảo quyền truy cập vào dữ liệu do các công ty tư nhân thu thập, đồng thời mở rộng nỗ lực tác động đến quản trị và quá trình ra quyết định ở doanh nghiệp.
Trung Quốc cũng chặn các trang web thông tin và mạng xã hội của Mỹ bao gồm Google và Facebook.
Một quỹ được hỗ trợ bởi cơ quan giám sát an ninh mạng của Trung Quốc nắm giữ 1% cổ phần trong công ty con cốt lõi của ByteDance. “Cổ phần vàng” này mang lại cho cơ quan quản lý một ghế tại HĐQT công ty con, quyền biểu quyết và ảnh hưởng đến quyết định kinh doanh.
Các nghị sĩ Mỹ đặt câu hỏi rằng TikTok có bị chính phủ Trung Quốc can thiệp hay không.
Hạ nghị sĩ Rodgers mở đầu cuộc điều trần hôm thứ Năm bằng cách yêu cầu ông Chew tuyên bố “chắc chắn 100%” rằng chính phủ Trung Quốc không thể dùng TikTok hoặc ByteDance để theo dõi người Mỹ hoặc thao túng nội dung mà người Mỹ xem. Ông Chew cho biết công ty cam kết bảo vệ dữ liệu người dùng Mỹ khỏi “tất cả các truy cập nước ngoài không mong muốn” và sẽ giữ cho nội dung “không bị bất kỳ chính phủ nào thao túng”.
“Nếu ông không thể nói chắc chắn 100%, thì tôi coi đó là “không”,” bà Rodgers đáp trả. “Tôi không tin vào khẳng định của ông rằng ByteDance và TikTok không phụ thuộc”.
Ông Chew cho biết TikTok đang chi 1,5 tỷ USD để tạo tường lửa dữ liệu của Mỹ, khiến “dữ liệu của Mỹ được lưu trữ trên đất Mỹ bởi một công ty Mỹ do nhân viên Mỹ giám sát”.
Khi được hỏi về khả năng bán công ty, ông Chew cho biết ông không nghĩ rằng việc thay đổi quyền sở hữu sẽ cải thiện tính an toàn và bảo mật, chỉ ra những vấn đề về quyền riêng tư của các nền tảng công nghệ Mỹ.
Ông Chew cũng cho biết TikTok sẽ hành động để đảm bảo môi trường an toàn cho thanh thiếu niên, một mối quan tâm khác của các nghị sĩ.
Một số dự luật đang được xem xét tại Quốc hội Mỹ để cấm hoàn toàn TikTok, bao gồm cấm các công ty Mỹ kinh doanh với nó. Một số dự luật cũng sẽ cho phép chính phủ cấm hoặc hạn chế những ứng dụng có quan hệ với các chính phủ nước ngoài thù địch. Một số nhà lập pháp cũng kêu gọi xem xét xây dựng luật riêng tư toàn diện.
Lệnh cấm đối với TikTok phải đối mặt với những rào cản thực tế và pháp lý, sau khi thẩm phán liên bang ngăn chặn nỗ lực trước đó của cựu Tổng thống Donald Trump. Ngoài ra, nó cũng có rủi ro chính trị, đặc biệt với các thành viên Đảng Dân chủ thường được người trẻ tuổi – đối tượng sử dụng TikTok chính – ủng hộ nhiều hơn.
Các đảng viên Đảng Dân chủ dường như ít ủng hộ lệnh cấm hoàn toàn TikTok hơn so với Đảng Cộng hòa. Hôm thứ Tư, 3 nghị sĩ Đảng Dân chủ xuất hiện cùng với một nhóm các ngôi sao TikTok để phản đối cấm ứng dụng này.
