Chuyên gia của Trung tâm Trung Quốc và toàn cầu hóa Andy Mok cho rằng việc trả tự do cho bà Mạnh đem lại lợi ích lâu dài cho Canada. Quốc gia này đang phải đối mặt với những khó khăn về nhân khẩu học khi dân số già đi. Đây là nhận định của Mark Wiseman, Chủ tịch HĐQT tập đoàn quản lý đầu tư Alberta. Chính ông này và Đại sứ Canada hiện tại ở Trung Quốc Dominic Barton cùng cựu giám đốc điều hành toàn cầu của McKinsey, khởi động chương trình “Sáng kiến thế kỷ” nhằm vận động thúc đẩy dân số Canada từ 38 triệu lên 100 triện người vào năm 2100 thông qua kế hoạch “nhập cư thông minh”.
Theo ông Barton, Canada có dân số già nhanh nhất trong Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) sau Nhật Bản, quốc gia đang đối mặt với mức giảm dân số 30% trong vài thập kỷ tới. Vì vậy, tỷ lệ phụ thuộc của công dân trong độ tuổi lao động trên một người nghỉ hưu đang giảm từ 4/1 còn 2/1, khiến mức sống đi xuống.
Bà Mạnh Vãn Chu.
Với xu hướng này, nền kinh tế Canada được dự đoán càng chịu ảnh hưởng của toàn cầu hoá. Khi khu vực Bắc Mỹ tiếp tục có tầm quan trọng về kinh tế trong chiến lược toàn cầu, Canada cần dân số ngày càng tăng, năng động và có tay nghề cao để đảm bảo những cơ hội mới này không bị lãng phí. Cách giải quyết là thu hút các chuyên gia tài năng, có học thức và thành công từ khắp nơi trên thế giới – những người như bà Mạnh Vãn Chu.
“Đến lúc Canada làm điều đúng đắn, lấy lại danh tiếng của mình và đặt nền móng cho một tương lai nơi các chuyên gia tài năng trên khắp thế giới muốn trở thành một phần của 100 triệu công dân Canada vào năm 2100”, chuyên gia phân tích.
Chuyên gia Andy Mok là thành viên của Trung tâm Trung Quốc và toàn cầu hóa – tổ chức tư vấn có trụ sở ở Bắc Kinh, được thành lập vào năm 2008 bởi một ủy ban của Hiệp hội các học giả trở về từ phương Tây, thuộc Bộ Công tác Mặt trận Thống nhất Trung Quốc.
Bà Mạnh Vãn Chu bị nhà chức trách Canada bắt giữ tại sân bay Vancouver vào tháng 12/2018 “theo lệnh của Mỹ” với tội gian lận với ngân hàng. Giám đốc tài chính của Huawei đối mặt với nguy cơ dẫn độ để xét xử hình sự tại Mỹ. Theo Andy Mok, trong nhiều năm, Huawei, công ty công nghệ Trung Quốc dẫn đầu thế giới về 5G, trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công chính trị chưa từng có do Chính phủ Mỹ phát động. Nếu bị dẫn độ sang xứ cờ hoa, bà Mạnh đối mặt với án tù dài hạn bởi tội danh vi phạm các lệnh trừng phạt quốc gia của Mỹ.
Chuyên gia Andy Mok phân tích, Mỹ đối xử không công bằng và thiếu nhất quán khi thực thi các biện pháp trừng phạt. Trường hợp tương tự với Huawei xảy ra vào tháng 6/2018, Ericsson đồng ý trả hơn 145.000 USD vì vi phạm lệnh trừng phạt đối với Sudan và không có cá nhân nào bị liên đới trách nhiệm.
“Sự không nhất quán cho thấy Mỹ thực hiện vũ khí hóa hệ thống tư pháp cho các mục đích chính trị”, ông Andy Mok tuyên bố.
Vài ngày sau khi bà Mạnh bị bắt, Tổng thống Mỹ khi đó là Donald Trump tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn với Reuters rằng bà có thể được trả tự do để đổi lấy các điều khoản có lợi hơn trong một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc. Như vậy, đây là một trò lừa bịp trơ trẽn của Mỹ khi ép buộc Trung Quốc và Huawei bằng cách bắt bà Mạnh làm con tin.
Bằng cách hỗ trợ Mỹ tham gia vào âm mưu bất chính này, Canada làm giảm uy tín quốc tế, tính toàn vẹn tư pháp và quyền tự chủ quốc gia, đồng thời phá hỏng mục tiêu dài hạn là duy trì ảnh hưởng toàn cầu và sự thịnh vượng trong nước. Chính quyền Trump trước đây nhắm mục tiêu vào Huawei là thiếu sáng suốt và gây tổn hại cho Mỹ, những quốc gia đồng minh bao gồm cả Canada.
Andy Mok phân tích chính quyền Mỹ dưới thời ông Biden hàn gắn mối quan hệ với các nước trên thế giới và thiết lập quan hệ Mỹ Trung theo hướng tích cực hơn. Đây là cơ hội để Thủ tướng Canada Justin Trudeau sử dụng quyền lực chính trị để trả tự do cho Giám đốc tài chính của Huawei.
Bloomberg Best of the Year 2019: Meng Wanzhou, chief financial officer of Huawei Technologies Co., leaves her home for a court appearance wearing an electronic ankle tag in Vancouver, British Columbia, Canada, on Tuesday, Oct. 1, 2019. Photographer: Jennifer Gauthier/Bloomberg via Getty Images
Andy Mok còn cho rằng không có bằng chứng rõ ràng để kết tội bà Mạnh. Ngoài ra, các luật sư chỉ rõ những sai phạm trong quy trình bắt giữ, thẩm vấn “công chúa Huawei” tại sân bay Canada hơn một năm trước.
“Không có bằng chứng đáng tin cậy về hành vi sai trái, việc giam giữ bà Mạnh không có gì khác chủ nghĩa xã hội đen chính trị dưới hình thức đe dọa tội phạm với một doanh nghiệp kinh doanh hợp pháp và thành công trên toàn cầu. Do đó, để duy trì danh tiếng là một quốc gia cam kết tuân thủ công lý và pháp quyền, Canada phải có hành động dứt khoát để sửa sai này”, Andy Mok phân tích.
