VNReport»Kinh tế»Tài chính»Có nên đánh thuế tiền lãi gửi tiết kiệm?

Có nên đánh thuế tiền lãi gửi tiết kiệm?

15:51 - 20/02/2025

Bộ Tài chính vừa qua đã tổng hợp ý kiến từ các bộ, ngành và địa phương về dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế). Trong góp ý cho dự thảo, UBND TP Cần Thơ đề xuất nên mở rộng cơ sở thuế và chỉ miễn thuế thu nhập cá nhân đối với lãi tiền gửi nhỏ, trong khi lãi suất tiền gửi lớn cần chịu thuế. Trước ý kiến này, chuyên gia kinh tế, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, giảng viên cao cấp tại Đại học Tài chính Ngân hàng, cho biết đề xuất này không phải là mới mà đã xuất hiện từ hơn 10 năm trước và đã gặp phải sự phản đối từ nhiều chuyên gia kinh tế. Đến nay, những điểm bất hợp lý vẫn còn tồn tại.

Ông Thịnh giải thích rằng tiền gửi tiết kiệm là số tiền mà người dân đã kiếm được sau khi đã nộp nhiều loại thuế như thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp. Khi gửi tiền, họ thu được lợi nhuận từ lãi suất. Mặc dù gửi tiết kiệm là một hình thức đầu tư và có lợi nhuận phải chịu thuế, nhưng nếu áp dụng thuế lên khoản lãi này, người gửi sẽ bị đánh thuế chồng thuế, điều này là bất hợp lý.

Ông cũng phân tích rằng tiền gửi tiết kiệm là nguồn lực chính giúp ngân hàng phát triển tài chính và hỗ trợ nền kinh tế thông qua cho vay. Nếu phải đóng thuế cho tiền gửi, kênh huy động vốn này sẽ mất lợi thế cạnh tranh, gây tổn thất cho nguồn lực phát triển kinh tế. Thực tế, giá cả hàng hóa liên tục tăng. Dù số tiền gửi tiết kiệm vẫn sinh lời hàng tháng và hàng năm, nhưng khoản lãi này không theo kịp với sự tăng giá của hàng hóa, đặc biệt là bất động sản và vàng. Vì vậy, việc đánh thuế lên tiền gửi tiết kiệm là không hợp lý.

Tiền gửi tiết kiệm là nguồn lực chính giúp ngân hàng phát triển tài chính và hỗ trợ nền kinh tế thông qua cho vay

Ngược lại, tỉnh Ninh Thuận lại đề xuất giữ nguyên chính sách miễn thuế cho lãi suất tiền gửi tiết kiệm, trái phiếu Chính phủ và các khoản đầu tư dài hạn. Theo đó, tỉnh này cho rằng việc duy trì ưu đãi thuế sẽ khuyến khích người dân gửi tiền vào ngân hàng, từ đó đảm bảo dòng vốn cho nền kinh tế và thúc đẩy phát triển.

Phản hồi về các đề xuất này, Bộ Tài chính nhấn mạnh rằng, ngân sách Nhà nước đang hướng tới việc tái cơ cấu để đảm bảo an toàn, bền vững cho tài chính quốc gia, trong đó có việc mở rộng cơ sở thuế và hạn chế lồng ghép chính sách xã hội trong các sắc thuế. Chính sách miễn, giảm, giãn thuế cũng phải đảm bảo tính trung lập, theo Nghị quyết 07/2016 của Bộ Chính trị.

Bộ Tài chính cũng cho biết việc đánh thuế thu nhập từ lãi tiền gửi không phải là điều hiếm gặp trên thế giới. Ví dụ, Thái Lan và Trung Quốc đều thu thuế đối với lãi suất, trong khi Hàn Quốc xem tiền lãi là thu nhập phải chịu thuế. Tuy nhiên, nhiều quốc gia cho phép giảm trừ lãi vay mua nhà khi tính thuế thu nhập cá nhân, nhằm khuyến khích người dân sở hữu nhà ở.

Bộ Tài chính cũng khẳng định rằng việc sửa đổi chính sách miễn giảm thuế cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để phù hợp với chủ trương và xu hướng cải cách thuế toàn cầu.

Trên thực tế, ý tưởng đánh thuế lãi tiền gửi đã xuất hiện trước đây, vào năm 2013 và 2017, với nhiều ý kiến cho rằng nếu lãi suất lên tới hàng trăm triệu hay tiền tỷ mỗi năm, thì có thể coi đó là một kênh đầu tư tương tự như chứng khoán hay bất động sản, và không nên miễn thuế.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lo ngại rằng việc đánh thuế lãi tiền gửi tiết kiệm có thể làm tổn thương nguồn huy động vốn của ngân hàng, dẫn đến cuộc cạnh tranh về lãi suất huy động. Điều này có thể gây áp lực lên doanh nghiệp do lãi suất cho vay cũng tăng theo, làm khó khăn thêm cho các doanh nghiệp nội địa.

Nếu việc gửi tiền vào ngân hàng bị đánh thuế, người dân có thể tìm kiếm giải pháp khác như đầu tư vào USD, vàng, tiền ảo hoặc bất động sản.

Hiện tại, cá nhân nhận lãi tiền gửi từ các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang được miễn thuế. Các khoản này bao gồm tiền gửi không kỳ hạn, gửi tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu và các hình thức khác với nguyên tắc hoàn trả đầy đủ gốc và lãi. Theo quy định hiện nay, chỉ thu nhập từ lãi tiền gửi của công ty, doanh nghiệp mới bị tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

https://vtcnews.vn/co-nen-danh-thue-tien-lai-gui-tiet-kiem-ar926604.html