VNReport»Kinh tế»Tiêu dùng»Ngành bán lẻ kỳ vọng phục hồi mạnh trong năm 2022

Ngành bán lẻ kỳ vọng phục hồi mạnh trong năm 2022

16:08 - 12/01/2022

Các chuyên gia phân tích kỳ vọng những công ty bán lẻ và phân phối quy mô lớn sẽ phục hồi nhanh chóng và tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2022.

Tác động trái chiều của Covid-19

Trên thực tế, dịch Covid-19 có những tác động ngược chiều đến các doanh nghiệp trong ngành bán lẻ trong thời gian qua. Các công ty bán lẻ các sản phẩm không thiết yếu và công ty kinh doanh bất động sản thương mại bị ảnh hưởng nặng nề bởi thời giãn cách xã hội trong quý 3/2021, điển hình như Công ty cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận doanh thu giảm 77,6%, lỗ ròng 160 tỷ đồng hay Công ty cổ phần Vincom Retail doanh thu giảm 55,3% và lợi nhuận ròng giảm 95,6% so với cùng kỳ năm 2020.

Ngược lại, các công ty phân phối và bán lẻ hàng điện tử tiêu dùng và hàng thiết yếu ít bị ảnh hưởng bởi giãn cách xã hội trong quý 3/2021 và tiếp tục hoạt động hiệu quả trong 9 tháng năm 2021 do nhu cầu của các sản phẩm này vẫn duy trì. Công ty cổ phần Thế giới số có doanh thu và lợi nhuận ròng trong 9 tháng năm 2021 tăng 53,2% và 96,4% so với cùng kỳ. Công ty cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT ghi nhận lãi ròng 108 tỷ đồng trong 9 tháng năm 2021, trong khi đó, cùng kỳ năm 2020 công ty lỗ ròng 10 tỷ đồng…

Ngành bán lẻ được dự báo phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ vào năm 2022

Các chuyên gia của Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT cho rằng, sau khi từng bước mở cửa kinh tế vào đầu tháng 10/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 128/NQ-CP quy định “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”. Cùng với đó là tỷ lệ tiêm chủng cao và bài học kinh nghiệm lớn từ chống dịch trong quý 3/2021 nên các chuyên gia tin rằng trạng thái “bình thường mới” sẽ ngăn chặn các đợt giãn cách xã hội trong phạm vi rộng, vốn gây tổn hại các công ty bán lẻ và nhà phân phối trong quý 3/2021.

Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của đại dịch, nhiều công ty bán lẻ và phân phối quy mô nhỏ đã rời khỏi thị trường, tạo điều kiện cho các công ty quy mô lớn có thương hiệu và hệ thống quản lý mạnh tận dụng lợi thế giành được nhiều thị phần hơn từ các mảng kinh doanh của mình. Do đó, những công ty bán lẻ và phân phối quy mô lớn sẽ phục hồi nhanh chóng và tăng trưởng mạnh mẽ vào năm 2022.

Xu hướng mới của ngành bán lẻ

Đa kênh và trực tuyến được nhận định sẽ trở thành động lực chính cho công ty bán lẻ trong trạng thái “bình thường mới” khi mà việc tìm kiếm và nghiên cứu về sản phẩm hiện nay chủ yếu được thực hiện trực tuyến thay vì ngoại tuyến.

Theo nghiên cứu của Facebook và Bain & Company, tỷ lệ chi tiêu dành cho các kênh ngoại tuyến đang thu hẹp lại. Trong hai giai đoạn đầu tiên của hành trình tiêu dùng là giai đoạn khám phá và giai đoạn đánh giá thì ít nhất 80% kênh được người tiêu dùng sử dụng là trực tuyến, gồm các kênh như truyền thông xã hội, trang web thương mại điện tử, trang web và video thuộc sở hữu của thương hiệu.

Trong giai đoạn cuối cùng của hành trình tiêu dùng – giai đoạn quyết định mua, trực tuyến cũng bắt đầu chiếm được thị phần ngày càng tăng trong doanh số bán hàng. Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT tin rằng việc giới thiệu chiến lược đa kênh để hoàn thành hành trình tiêu dùng là chiến lược đúng đắn để các doanh nghiệp bán lẻ tăng doanh thu.

Theo dữ liệu từ Shopee và Lazada – những trang thương mại điện tử hàng đầu tại Việt Nam, việc đưa các gian hàng lên các trang thương mại điện tử sẽ giúp các công ty bán lẻ và nhà phân phối mở rộng tệp khách hàng và tăng doanh thu bán hàng từ các tệp khách hàng mới này.

Với xu hướng này, những công ty đã đầu tư và xây dựng nền tảng trực tuyến hiệu quả, xây dựng trang cộng đồng và kênh bán hàng đa dạng trên các trang thương mại điện tử sẽ được hưởng lợi từ xu hướng đa kênh, trong đó Công ty cổ phần Đầu tư Thế giới Di động (mã chứng khoán: MWG) và Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (mã chứng khoán: PNJ) là những công ty bán lẻ nổi bật.

Một xu hướng tiêu dùng trong năm 2022 được dự báo sẽ tiếp tục bùng nổ là điện thoại thông minh và các sản phẩm làm việc tại nhà. Đối với điện thoại thông minh cao cấp, dù thị trường điện thoại di động đã dần bão hòa với mức tăng trưởng trong giai đoạn 2019-2021 chỉ khoảng 5- 7%/năm, nhưng từ năm 2022, các nhà phân phối điện thoại di động được ủy quyền sẽ duy trì mức tăng trưởng cao hơn nhờ nhu cầu đối với các sản phẩm cao cấp ít bị ảnh hưởng bởi đại dịch; việc thắt chặt các quy định về hàng xách tay giúp các nhà bán lẻ được ủy quyền có thể đạt được nhiều thị phần hơn.

Bên cạnh đó, việc thắt chặt bảo hành với yêu cầu biên lai các sản phẩm chính hãng từ các nhà phân phối ủy quyền cho các sản phẩm Apple sẽ tập trung nhu cầu các sản phẩm của Apple hướng vào các đại lý được ủy quyền.

Đối với sản phẩm làm việc tại nhà, theo điều tra dân số Việt Nam, chỉ có 30,7% hộ gia đình có máy tính, bao gồm cả máy tính để bàn và máy tính xách tay, cho thấy thị trường máy tính vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển, đặc biệt là trong giai đoạn trong và sau đại dịch khi nhu cầu về các sản phẩm máy tính sẽ tăng mạnh nhờ nhu cầu làm việc tại nhà và giải trí.

Với xu hướng này, Công ty cổ phần Đầu tư Thế giới Di động và Công ty cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT được kỳ vọng sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ sự gia tăng mạnh mẽ về nhu cầu đối với các sản phẩm và máy tính xách tay chính hãng của Apple, trong khi Công ty cổ phần Thế giới số và Công ty cổ phần Dịch vụ Phân phối Tổng hợp Dầu khí sẽ được hưởng lợi từ giai đoạn phân phối tới các nhà bán lẻ.

Chuỗi cửa hàng bách hóa hiện đại cũng được hưởng lợi từ sự chuyển dịch tiêu dùng sau đại dịch sang thương mại hiện đại. Theo Kantar Worldpanel, vào giữa tháng 10/2021, thị phần của các kênh trực tuyến và siêu thị nhỏ đã giảm về khoảng 10% và 6% sau khi đạt đỉnh trong khoảng thời gian từ tháng 8 đến tháng 9/2021.

Tuy nhiên, thị phần này vẫn ở mức cao so với trước dịch (khoảng 3% đối với kênh trực tuyến và 5% đối với kênh siêu thị nhỏ) cho thấy khả năng duy trì hoạt động trong thời gian giãn cách xã hội của các kênh này và sự thay đổi xu hướng tiêu dùng sau đại dịch.

Theo dự báo của Bộ Công Thương, đến năm 2025, giá trị gia tăng của khu vực thương mại trong nước sẽ đóng góp khoảng 13,5% GDP và tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tăng khoảng 9-9,5%/năm trong giai đoạn từ năm 2021- 2025. Tỷ trọng tổng mức bán lẻ hàng hóa của kênh thương mại hiện đại đạt khoảng 35-40% vào năm 2025.

Với dự báo này, ngành thương mại hiện đại có thể duy trì đà tăng trưởng trên hai con số trong suốt giai đoạn 2021-2025. Do đó, doanh nghiệp có chuỗi bán hàng hiện đại sẽ duy trì đà tăng trưởng tốt hơn thị trường chung.