VNReport»Sự kiện & Bình luận»Quốc tế»Nguy cơ mất an ninh lương thực trầm trọng do Covid-19

Nguy cơ mất an ninh lương thực trầm trọng do Covid-19

15:01 - 04/06/2021

Giá lương thực toàn cầu đang tăng lên mức cao nhất trong gần một thập kỷ.

Chỉ số giá lương thực đang tiến gần mức kỷ lục cao nhất 10 năm qua được xác lập vào tháng 9/2011. Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) cho biết chỉ số giá lương thực thế giới tháng 5 đã tăng thêm 4,8% so với tháng 4, đánh dấu đà tăng liên tục 12 tháng, đồng thời cũng là chuỗi tăng dài nhất trong thập kỷ.

Thế giới đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng lương thực trầm trọng

Chỉ số này thể hiện những biến động hằng tháng trong giá cả thế giới của các mặt hàng thực phẩm được giao dịch thường xuyên. Tất cả 5 thành phần của chỉ số đều tăng trong tháng qua, dẫn đầu là dầu thực vật, ngũ cốc và đường. Điều này làm dấy lên nguy cơ lạm phát trên diện rộng, làm phức tạp thêm nỗ lực của các ngân hàng trung ương để kích thích kinh tế.

Báo cáo mới đây của Ngân hàng Thế giới (WB) cũng cho biết nhiều quốc gia đang phải đối mặt với mức độ gia tăng của tình trạng mất an ninh lương thực khi giá lương thực toàn cầu đã tăng 38% kể từ tháng 1/2020. Hai loại ngũ cốc có lượng tiêu thụ lớn là ngô và lúa mì đều tăng giá cao so với tháng 1-2020 ở mức lần lượt là 66,7% và 23%.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất an ninh lương thực được cho là xuất phát từ tình trạng biến đổi khí hậu, giá dầu thế giới tăng cao và tác động sâu rộng của dịch Covid-19.

Nửa đầu năm 2021, nhiều nơi trên thế giới đã phải trải qua những trạng thái thời tiết khắc nghiệt bất thường. Biến đổi khí hậu đã góp phần tạo thêm các cơn bão và hình thái thời tiết cực đoan ở nhiều khu vực trên thế giới, như mưa lớn ở Đông Nam Á, thời tiết khô hạn tại Nam Mỹ, băng giá ở châu Âu… Từ đó ảnh hưởng lớn đến thời gian gieo trồng và năng suất các sản phẩm nông nghiệp, chăn nuôi và trồng trọt.

Ngoài ra, dịch Covid-19 cũng đã tác động đến tình trạng mất an ninh lương thực toàn cầu, nhất là các hộ gia đình dễ bị tổn thương ở hầu hết các quốc gia. Hậu quả nặng nề của đại dịch này dự kiến còn kéo dài đến năm 2022.

Dịch Covid-19 gây ra tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng, làm hàng triệu người lao động trên thế giới giảm thu nhập do mất việc làm. Covid-19 đã buộc nhiều quốc gia phải đóng cửa biên giới, làm sụt giảm mạnh nhu cầu tiêu thụ thực phẩm khiến sản phẩm làm ra không tiêu thụ được. Dịch bệnh cũng làm cho người lao động không thể di cư sang các nước khác vào mùa thu hoạch, đẩy chi phí sản xuất ở những nước ít nhân công tăng cao, dẫn đến giá thành các sản phẩm nông nghiệp cũng tăng theo.

Theo thống kê của Liên hợp quốc, năm 2019 có 135 triệu người ở 55 quốc gia phải chung sống với khủng hoảng lương thực nghiêm trọng hoặc tình trạng nhân đạo khẩn cấp. Năm 2020, có thêm khoảng 20 triệu người trở thành nạn nhân của khủng hoảng lương thực do xung đột vũ trang, dịch Covid-19 và các hiện tượng thời tiết cực đoan. Con số này trong năm 2021 được dự đoán sẽ còn cao hơn nhiều (265 triệu người), trong bối cảnh các cuộc xung đột gia tăng và các biện pháp phòng dịch Covid-19 làm trầm trọng thêm vấn đề khủng hoảng lương thực.

Tuyên bố chung của Liên minh châu Âu (EU), FAO, Chương trình Lương thực thế giới (WFP) và Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID) đồng quan điểm dịch Covid-19 đã cho thấy hệ thống lương thực toàn cầu rất dễ bị tổn thương và cần phải có hệ thống bền vững, công bằng hơn. Đứng trước thách thức quy mô toàn cầu, các quốc gia phải hợp sức cùng hành động, cùng nhau đề ra những chính sách đúng đắn, mạnh mẽ và quyết liệt thì thế giới mới có thể tránh được kịch bản tồi tệ của cuộc khủng hoảng lương thực vốn có thể đe dọa cuộc sống của hàng trăm triệu người.