VNReport»Kinh tế»Doanh nghiệp»Nguy cơ vỡ “bom nợ” trái phiếu doanh nghiệp

Nguy cơ vỡ “bom nợ” trái phiếu doanh nghiệp

11:17 - 31/08/2021

Rủi ro trái phiếu doanh nghiệp có thể tăng cao, khi nhiều doanh nghiệp phải rời bỏ thị trường vì tác động của dịch Covid-19.

Trong 6 tháng đầu năm, lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành ra công chúng đạt hơn 15.000 tỷ đồng, tăng 53% so với cùng kỳ năm 2020, chiếm 8% tổng khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành, cao hơn mức 6,5% của năm 2020. Đây là thông tin do ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính đưa ra tại buổi Đối thoại với chủ đề “Cá nhân đầu tư trái phiếu doanh nghiệp: Nhận diện và ứng xử với rủi ro” do Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức ngày 30/8.

Nhiều doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu với lợi tức cao hơn đáng kể so với lãi suất huy động của ngân hàng.

Nhiều doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu với lợi tức cao hơn đáng kể so với lãi suất huy động của ngân hàng.

Nhiều doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu với lợi tức hấp dẫn, bình quân gấp 1,5 lần, thậm chí gấp 2 lần lãi suất huy động của ngân hàng.

Các chuyên gia cho rằng, hầu hết các nhà đầu tư cá nhân hiện nay không quan tâm nhiều đến xếp hạng hay hiệu quả hoạt động của một doanh nghiệp mà chỉ quan tâm đến mức lợi tức cao.

Vì vậy, thời gian qua, nhà chức trách đã ban hành hàng loạt chính sách quản lý chặt chẽ việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp, đồng thời khuyến cáo nhà đầu tư cá nhân không nên chỉ chạy theo lợi tức cao.

Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế, các chuyên gia lo ngại những rủi ro từ trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian tới.

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng cơ hội và rủi ro là hai yếu tố luôn song hành với nhau. Theo đó, dù nhà điều hành đã hạn chế đối tượng tham gia thị trường (tức là hạn chế nhu cầu), nhưng trong bối cảnh rủi ro gia tăng do dịch bệnh, trái phiếu lợi tức cao vẫn được nhà đầu tư đón nhận. Tuy nhiên, nhà đầu tư cá nhân không nên chỉ nhìn vào lợi tức mà phải tìm lối thoát cho những năm tới.

Trái phiếu vẫn phát hành đều nhờ lợi tức, trong khi hàng chục nghìn doanh nghiệp buộc phải rời bỏ thị trường. Nếu từ nay đến cuối năm, tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn chưa được kiểm soát hoàn toàn, con số đó có thể lên tới 100.000 doanh nghiệp. Ông Hiếu bày tỏ lo lắng rằng không ai dám chắc trong số đó không có những doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu.

“Nguy cơ vỡ bom nợ trái phiếu dần hiện rõ, đặc biệt là trái phiếu bất động sản”, ông Hiếu cho biết.

Vị chuyên gia này cho rằng, trong giai đoạn kinh tế khó khăn do dịch bệnh, đây không phải là thời điểm để các nhà đầu tư cá nhân kiếm lợi nhuận bằng mọi giá, mà là thời điểm của sự chọn lọc và thận trọng.

Ông Đỗ Ngọc Quỳnh, Tổng thư ký Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam chia sẻ quan điểm không có kênh đầu tư hay sản phẩm đầu tư nào chỉ có thể sinh lời mà không có rủi ro. Để đưa ra quyết định, nhà đầu tư phải tự hiểu mình, phải hiểu tình hình tài chính cá nhân để tránh bỏ hết trứng vào một giỏ. Mỗi nhà đầu tư sẽ có khẩu vị rủi ro riêng.

Thông thường, các công ty tư vấn sẽ giúp nhà đầu tư phân tán rủi ro vào nhiều kênh đầu tư khác nhau. Nhà đầu tư có thể lựa chọn những công ty đã có uy tín, thương hiệu và hoạt động lâu năm trên thị trường. Về phương thức phát hành, nên chọn trái phiếu phát hành ra công chúng, thậm chí có xếp hạng tín nhiệm thì càng tốt.

Ở góc độ nhà cung cấp dịch vụ xếp hạng tín nhiệm, ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch Hội đồng quản trị FiinRatings cho rằng, để tránh rủi ro, nhà đầu tư cần sử dụng tư vấn chuyên nghiệp và tự đánh giá rủi ro nếu có thể, đa dạng hóa các kênh đầu tư như quỹ trái phiếu, quỹ hưu trí, …

Ông Thuân cũng đưa ra 2 chỉ số thông dụng cho nhà đầu tư khi đánh giá năng lực của tổ chức phát hành trái phiếu, đó là chỉ số khả năng trả nợ gốc (nợ vay/EBITDA) và chỉ số khả năng trả lãi vay (EBITDA/chi phí lãi vay).