VNReport»Kinh tế»Tiêu dùng»Nhiều nước hạn chế xuất khẩu lương thực

Nhiều nước hạn chế xuất khẩu lương thực

16:43 - 26/05/2022

Ngày càng nhiều nước áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu lương thực để đối phó với tình trạng giá cả tăng cao.

Các quốc gia đang hạn chế xuất khẩu lương thực để đối phó với tình trạng giá cả tăng cao, vốn đã trở nên trầm trọng hơn trong năm nay do chiến tranh Nga-Ukraine.

Ngày 23/5, Malaysia ban hành lệnh cấm xuất khẩu thịt gà, trong bối cảnh quốc gia Đông Nam Á này đang đối mặt với tình trạng thiếu nguồn cung trong nước và giá cả leo thang. Lượng thịt gà xuất khẩu của Malaysia là 3,6 triệu tấn/tháng.

Động thái này làm dấy lên lo ngại ở Singapore vì nước này phụ thuộc nhiều vào Malaysia về nguồn cung cấp lương thực. Theo số liệu chính thức, khoảng 33% lượng thịt gà nhập khẩu của Singapore vào năm 2021 là từ Malaysia.

Giá lúa mì tăng 56% trong năm nay với tác động từ chiến tranh Nga-Ukraine.

Giá lúa mì tăng 56% trong năm nay với tác động từ chiến tranh Nga-Ukraine.

Trước đó, Ấn Độ đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu lúa mì và cũng chuẩn bị hạn chế xuất khẩu đường. Indonesia hạn chế bán dầu cọ và một số quốc gia khác ban hành hạn ngạch xuất khẩu ngũ cốc.

Tỉnh trạng thiếu lương thực và giá tăng vọt ảnh hưởng nặng nề nhất đến các nước nghèo nhất, nhưng các nền kinh tế giàu hơn cũng chịu tác động lớn. Ví dụ, gần 10 triệu người Anh cắt giảm lương thực trong tháng 4 trong bối cảnh khủng hoảng chi phí sinh hoạt. Các nhà hàng Mỹ đang giảm kích thước phần ăn, trong khi Pháp đã cam kết cấp phiếu thực phẩm cho một số hộ gia đình.

Sonia Akter – phó giáo sư nông nghiệp tại Trường Chính sách công Lý Quang Diệu thuộc Đại học Quốc gia Singapore – cho biết: “Các hộ gia đình có thu nhập thấp hơn ở Anh và Mỹ đang phải vật lộn để tự kiếm ăn”. Bà nói thêm: “Giá cao sẽ ảnh hưởng không tương xứng đến người nghèo, những người dành phần lớn thu nhập của họ cho thực phẩm”.

Thước đo của Liên Hợp Quốc ghi nhận giá lương thực thế giới tăng hơn 70% kể từ giữa năm 2020 và gần đạt mức kỷ lục sau khi Nga phát động chiến tranh với Ukraine, ngăn cản xuất khẩu nhiều mặt hàng thiết yếu và làm gián đoạn chuỗi cung ứng.

Sự gia tăng của chủ nghĩa bảo hộ lương thực trong giai đoạn hiện nay có thể khiến chi phí tăng cao hơn nữa, làm ảnh hưởng đến sức mua của người tiêu dùng và đặt các ngân hàng trung ương vào tình thế khó khi vừa phải kiểm soát lạm phát, đồng thời duy trì tốc độ tăng trưởng.

Sabrin Chowdhury thuộc công ty xếp hạng tín dụng Fitch Solutions cảnh báo rằng chủ nghĩa bảo hộ nông nghiệp đang ở mức cao nhất kể từ cuộc khủng hoảng giá lương thực năm 2007 và 2008. “Chủ nghĩa bảo hộ chắc chắn sẽ tiếp tục đến năm 2022 và gia tăng trong những tháng tới, làm tăng thêm rủi ro về an ninh lương thực đối với các khu vực dễ bị tổn thương nhất trên thế giới”, bà nói.

Các nhà quan sát lo ngại tình hình hiện tại sẽ tạo tiền đề cho một số mặt hàng chủ lực quan trọng nhất trở nên đắt đỏ hơn nữa. Theo Bloomberg, giá lúa mì giao sau đã tăng 56% trong năm nay, dầu cọ tăng 38%, trong khi thước đo của Liên Hợp Quốc ghi nhận giá sữa tăng 14%.

Hạn chế xuất khẩu không chỉ là tin xấu đối với các nước nhập khẩu. Tiến sĩ David Adamson – giảng viên cao cấp tại Trung tâm Tài nguyên và Thực phẩm Toàn cầu, Đại học Adelaide – cho biết điều đó cũng tác động đến nông dân ở các nước sản xuất vì họ không thể tận dụng giá quốc tế cao. “Chủ nghĩa bảo hộ là điều tồi tệ nhất đối với an ninh lương thực vì nó ngăn cản thị trường hoạt động để giải quyết vấn đề”, ông nói.