VNReport»Kinh tế»Tiêu dùng»Tại sao các hộ kinh doanh đóng cửa hàng loạt?

Tại sao các hộ kinh doanh đóng cửa hàng loạt?

13:45 - 16/06/2025

Tại TP. Hồ Chí Minh, chỉ trong tháng 5/2025 đã có đến 3.763 hộ kinh doanh ngừng hoạt động hoặc đóng cửa.

Thời gian gần đây, tại nhiều địa phương, đặc biệt là ở các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh xuất hiện tình trạng nhiều hộ kinh doanh đột ngột đóng cửa hoặc tạm ngừng hoạt động. Tình trạng này xuất hiện trong bối cảnh triển khai hóa đơn điện tử theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, sửa đổi Nghị định 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn và chứng từ, gây xôn xao dư luận và đặt ra nhiều nghi vấn.

Theo nguồn tin từ Thời báo VTV, khảo sát thực tế cho thấy, nguyên nhân không chỉ nằm ở quy định về hóa đơn điện tử. Một phần nguyên nhân còn đến từ tâm lý e ngại bị kiểm tra do buôn bán hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng giả hoặc hàng kém chất lượng. Đặc biệt, sự thiếu hiểu biết hoặc hiểu sai về chính sách thuế và phạm vi áp dụng hóa đơn điện tử cũng khiến nhiều hộ kinh doanh hoang mang, dẫn đến việc ngừng hoạt động dù không bắt buộc phải áp dụng các quy định mới.

Theo quy định tại Nghị định 70, chỉ những hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán, có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên và hoạt động trong các lĩnh vực như bán lẻ, nhà hàng, ăn uống, khách sạn, siêu thị, vận tải hành khách, giải trí… Nghĩa là có bán hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng mới bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền và chuyển dữ liệu tới cơ quan thuế.

Theo dữ liệu từ cơ quan thuế, cả nước hiện có 37.576 hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, chiếm chỉ khoảng 1% trong tổng số hơn 3,6 triệu hộ kinh doanh.

Tại TP. Hồ Chí Minh, theo số liệu từ Chi cục Thuế khu vực 2, chỉ trong tháng 5/2025 (thời điểm các cơ quan chức năng đẩy mạnh chuẩn bị triển khai Nghị định 70) đã có đến 3.763 hộ kinh doanh ngừng hoạt động hoặc đóng cửa. Đáng chú ý là chỉ có 440 hộ (chiếm 3,18%) trong số này có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm và thuộc diện bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, với tổng số thuế liên quan chỉ khoảng 1,4 tỷ đồng.

Theo dữ liệu từ cơ quan thuế, cả nước hiện có 37.576 hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, chiếm chỉ khoảng 1% trong tổng số hơn 3,6 triệu hộ kinh doanh.

Cũng theo Chi cục Thuế khu vực 2 TP. HCM, đến nay đã có 15.764 hộ kinh doanh trên địa bàn triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền theo Nghị định 70, chiếm 6,7% trong tổng số 232.798 hộ kinh doanh. Trong số đó, 11.865 hộ áp dụng phương pháp khoán, còn lại 3.899 hộ kê khai theo quý hoặc tháng. Dù chiếm tới 42,6% tổng số hộ đã triển khai trên toàn quốc, tỷ lệ này vẫn chỉ tương đương 0,4% tổng số hộ kinh doanh cả nước. Số liệu này cho thấy quy định về hóa đơn điện tử chỉ áp dụng cho một nhóm đối tượng cụ thể, nhưng tâm lý lo lắng lan rộng lại xuất phát từ thông tin chưa đầy đủ hoặc bị hiểu sai trong cộng đồng kinh doanh.

Trên thực tế, phần lớn các hộ ngừng hoạt động không thuộc diện điều chỉnh theo quy định tại Nghị định 70. Nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ không thuộc diện bắt buộc vẫn lựa chọn ngừng hoạt động do lo sợ bị áp dụng quy định mới, hoặc hiểu nhầm rằng tất cả các hộ kinh doanh đều phải trang bị máy tính tiền, đồng nghĩa với việc phải thay đổi quy trình vận hành, tăng chi phí đầu tư và chịu sự giám sát chặt chẽ hơn.

Một cán bộ thuộc Chi cục Thuế khu vực 2 nhấn mạnh rằng, việc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không làm thay đổi chính sách thuế hiện hành đối với hộ và cá nhân kinh doanh. Quy định mới chỉ điều chỉnh cách thức xác định doanh thu, nhằm giúp cơ quan thuế có cơ sở tính toán mức thuế khoán sát với doanh thu thực tế phát sinh của các hộ có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên. Các hộ kinh doanh có doanh thu dưới ngưỡng 1 tỷ đồng/năm hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi quy định này.

Theo các chuyên gia, việc nhiều hộ kinh doanh ngừng hoạt động không phải là hiện tượng mới mà diễn ra theo chu kỳ của thị trường. Trong bối cảnh hiện nay, nguyên nhân còn đến từ khó khăn kinh tế, sức mua giảm và xu hướng người tiêu dùng chuyển sang mua sắm trực tuyến.

Đáng chú ý, tình trạng này trùng với thời điểm lực lượng chức năng đồng loạt kiểm tra, xử lý các vi phạm buôn lậu, hàng giả theo chỉ đạo của Thủ tướng. Chỉ trong hơn một tháng, nhiều vụ việc nghiêm trọng liên quan đến thực phẩm chức năng giả, mỹ phẩm giả, thuốc giả… liên tiếp bị phát hiện. Tại các chợ lớn và trung tâm thương mại như Saigon Square, nhiều gian hàng đóng cửa né tránh kiểm tra, dù vẫn bị thu giữ hàng nghìn sản phẩm giả mạo nhãn hiệu nổi tiếng.

Trước tình hình này, Bộ Tài chính và Cục Thuế đã gửi thư ngỏ tới các tổ chức kế toán, đại lý thuế và hộ kinh doanh, khẳng định việc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không nhằm tăng thuế hay gây khó khăn, mà để tăng minh bạch, tạo sân chơi công bằng và chống thất thu.

Chính phủ cũng đã ban hành Công điện 88/CĐ-TTg yêu cầu đẩy mạnh áp dụng hóa đơn điện tử trong bán hàng trực tiếp, nhằm hiện đại hóa quản lý thuế và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

https://vtv.vn/kinh-te/tai-sao-cac-ho-kinh-doanh-dong-cua-hang-loat-20250616081246121.htm