VNReport»Kinh tế»Bất động sản»VARS: Cần có cơ chế chính sách hỗ trợ công trình xanh

VARS: Cần có cơ chế chính sách hỗ trợ công trình xanh

14:16 - 16/05/2023

Ở Việt Nam, hiện chưa có hệ thống đánh giá chính thức nào về công trình xanh.

Nhận định rằng công trình xanh là xu hướng tất yếu trên thế giới và ở trong nước, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đề xuất có những cơ chế để đánh giá, quản lý và hỗ trợ phát triển các công trình xanh.

Trong bản tin tuần 2, tháng 5/2023, VARS cho biết việc xây dựng các công trình xanh rất cần để đạt mục tiêu giảm phát thải carbon. Theo đó, lĩnh vực xây dựng và bất động sản tạo ra gần 40% lượng khí thải carbon toàn cầu và 36% tổng mức tiêu thụ năng lượng.

Một tòa nhà ở tỉnh Đồng Nai đạt tiêu chuẩn Leed về công trình xanh.

Một tòa nhà ở tỉnh Đồng Nai đạt tiêu chuẩn Leed về công trình xanh.

Ở Việt Nam, hiện có rất ít các công trình đạt tiêu chí xanh. Trong một sự kiện hồi tháng 10/2022, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng cho biết Việt Nam chỉ có 233 công trình với tổng diện tích sàn 6 triệu m2 đạt tiêu chí xanh – rất nhỏ so với số lượng những dự án được xây dựng trong thập niên qua.

Trong khi đó, theo thống kê của Savills vào năm 2022, có khoảng 22% các tòa nhà văn phòng trên thế giới đạt chứng chỉ Xanh quốc tế. Một số thành phố như Warsaw, San Francisco và New York đạt tỷ lệ trên 40%.

Tại Hội nghị của Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu (COP 26) năm 2021, Việt Nam đã cam kết sẽ đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Nước ta cũng là 1 trong 5 quốc gia chịu mức độ rủi ro lớn nhất từ biến đổi khí hậu trong 30 năm tới. Tốc độ tiêu thụ năng lượng cũng đang tăng rất nhanh, đạt bình quân 7-10%/năm trong 10 năm trở lại đây.

Trong khoảng thời gian này, ngành xây dựng tăng trưởng bình quân 12%. Các công trình xây dựng sử dụng khoảng 36% tổng năng lượng tiêu thụ của cả nước, 33% điện và đóng góp 25% tổng lượng phát thải khí nhà kính, chiếm 1/3 tổng lượng phát thải CO2.

Ngành xây dựng được cho là sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh, với tốc độ phát triển dân số đô thị cao và quy mô hộ gia đình liên tục giảm. Bộ Xây dựng dự báo đến năm 2030, tỷ lệ dân số thành thị sẽ tăng lên 45%. Kéo theo đó, nhu cầu nhà ở đô thị tăng thêm khoảng 70 triệu m2/năm.

Trong bối cảnh đó, để đạt được cam kết về giảm phát thải, thích ứng với biến đổi khí hậu, việc phát triển công trình xanh là tất yếu, và cần có sự phối hợp toàn diện giữa chủ đầu tư, ban quản lý và người mua nhà.

VARS nhận định rằng rào cản lớn nhất đối với sự phát triển công trình xanh ở Việt Nam là nhận thức chưa đúng của chủ đầu tư. Nhiều chủ đầu tư lo ngại việc xây dựng công trình xanh làm tăng chi phí đầu tư 20-30%, thậm chí cao hơn.

Tuy nhiên, theo các nghiên cứu trên thế giới, vốn đầu tư công trình xanh chỉ cao hơn 3-8% so với thông thường, nhưng tiết kiệm được từ 15-30% năng lượng sử dụng, 30-50% lượng nước sử dụng, 30-35% khí thải carbon và 50-70% chi phí xử lý chất thải.

Những năm gần đây, người mua nhà có xu hướng chú ý nhiều hơn đến chất lượng sống, thay vì chỉ quan tâm đến việc có được chốn an cư, đi lại thuận tiện. Những dự án công trình xanh, chú trọng vào tiện ích, sức khỏe con người và môi trường xung quanh được quan tâm và có lượng bán vượt trội.

Như vậy, đối với chủ đầu tư, công trình xanh sẽ giúp họ giảm chi phí vận hành, làm tăng giá trị tài sản, hoàn vốn đầu tư nhanh. Còn với người mua nhà, họ có thể tiết kiệm chi phí điện nước 15-20% dù phải trả giá mua cao hơn 3-8%.

Việc xây dựng và phát triển công trình xanh là xu hướng tất yếu ở Việt Nam, theo VARS. Nhưng hiện cơ quan quản lý Nhà nước chưa ban hành hệ thống đánh giá nào cho công trình xanh.

Ở các nước có phát triển, có nhiều hệ thống đánh giá tiêu chuẩn công trình xanh được áp dụng như Edge (của IFC thuộc Ngân hàng Thế giới), Green Mark (Singapore), Leed (Mỹ) …

Nhiều người Việt Nam vẫn chưa hiểu chính xác về định nghĩa công trình xanh, cho rằng “công trình xanh nghĩa là nhiều cây xanh”. Tuy nhiên, ngoài kiến trúc xanh, công trình xanh phải đạt hiệu quả sử dụng năng lượng, nước, vật liệu … cao, đảm bảo không tác động xấu đến sức khỏe người dân, giảm thiểu chất thải độc hội cho môi trường.

Vì vậy, VARS khuyến nghị Chính phủ đẩy mạnh phổ biến thông tin về công trình xanh để các chủ đầu tư, đơn vị thiết kế và thi công có nhận thức đầy đủ về các bộ tiêu chí áp dụng. Cần phải định lượng hóa, có con số cụ thể cho các tiêu chí đưa ra.

Đồng thời, cần có cơ chế chính sách hỗ trợ công trình đạt tiêu chí xanh để thu hút doanh nghiệp tham gia xây dựng công trình xanh. Những chính sách được VARS gợi ý bao gồm hỗ trợ cho các chủ đầu tư thông qua các gói tín dụng xanh với lãi suất ưu đãi, hỗ trợ tư vấn đầu tư, thiết kế …