VNReport»Kinh tế»Bất động sản»Thị trường bất động sản Việt Nam thiếu nguồn cung

Thị trường bất động sản Việt Nam thiếu nguồn cung

14:01 - 06/06/2023

Báo cáo của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy sức khỏe thị trường bất động sản đang rất yếu và chưa có dấu hiệu cải thiện.

Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), kể từ đầu năm 2022 đến nay, thị trường bất động sản Việt Nam luôn trong trạng thái “khát” nguồn cung, đặc biệt là ở phân khúc nhà bình dân, phù hợp với khả năng tài chính của phần đông người dân.

Trong báo cáo “Thực trạng sức khỏe thị trường bất động sản Việt Nam” tháng 6/2023, VARS cho biết năm 2022, nguồn cung ra thị trường đạt khoảng 48.500 sản phẩm, chỉ bằng hơn 20% nguồn cung năm 2018. Cơ cấu nguồn cung chủ yếu là sản phẩm cao cấp, giá trị lớn.

Quý I/2023, nguồn cung đạt khoảng 25.000 sản phẩm, chủ yếu là hàng tồn kho từ các dự án mở bán trước đó. Thị trường thiếu vắng hẳn thông tin mở bán từ những dự án mới hoàn toàn.

Nguồn cung nhà ở hiện chủ yếu nằm ở phân khúc cao cấp.

Nguồn cung nhà ở hiện chủ yếu nằm ở phân khúc cao cấp.

Trong khi nguồn cung khan hiếm, nhu cầu cũng sụt giảm vì nhiều lý do, bao gồm lãi suất cao, khó khăn trong vay vốn mua bất động sản, sản phẩm không hấp dẫn …

Việc thiếu nguồn cung phù hợp cùng với dòng tiền yếu và niềm tin suy giảm khiến lượng giao dịch từ năm 2022 đi xuống. Năm ngoái, tỷ lệ hấp thụ chung toàn thị trường đạt khoảng 39%, tương đương 19.000 giao dịch, chỉ bằng 17% so với lượng giao dịch năm 2018. Tỷ lệ hấp thụ quý I/2023 đạt 11%, tương đương hơn 2.700 giao dịch, giảm hơn một nửa so với cùng kỳ năm 2022.

Nhiều dự án trên thị trường tại hầu hết các địa phương đều trong tình trạng đắp chiếu, chờ phê duyêt. Trong khi đó, bất động sản nghỉ dưỡng – một thị trường truyền thống của các sàn giao dịch và môi giới bất động sản – có hiệu quả sử dụng và kinh doanh rất thấp trong tình hình kinh tế suy giảm.

Tình trạng siết chặt tín dụng và lãi suất cao khiến thị trường bất động sản thiếu dòng tiền.

Về tình trạng sức khỏe các doanh nghiệp đầu tư, phát triển bất động sản, VARS nhận định rằng các doanh nghiệp đồng loạt lâm vào trạng thái “ngộp thở” trong thời gian dài. Như “người sắp chết đuối”, mặc dù đã cố gắng loại bỏ dần các yếu tố làm giảm sức nặng nhưng vẫn không đủ sức để có thể ngoi lên.

Động lực sống khiến các doanh nghiệp vẫn đang cố gắng “vùng vẫy, quẫy đạp” và sẵn sàng “bấu víu” vào bất cứ chiếc phao cứu sinh nào. Trong suốt thời gian kể từ đầu năm 2022, Chính phủ đã tạo ra những chiếc phao để cứu thị trường và doanh nghiệp, nhưng chúng vẫn chưa đến được với doanh nghiệp để doanh nghiệp có thể bám vào, tạo đà ngoi lên mặt nước. Sức chống đỡ của các doanh nghiệp có giới hạn, nếu không “ngoi lên” kịp thời, chắc chắn sẽ bước sang giai đoạn “sặc nước, ngừng thở” đồng loạt.

Trong 5 tháng đầu năm 2023, có 554 doanh nghiệp bất động sản giải thể, tăng 30,4% so với cùng kỳ năm trước. Số doanh nghiệp bất động sản thành lập mới giảm 61,4% so với cùng kỳ năm trước xuống còn 1.744. Tổng doanh thu của các doanh nghiệp bất động sản trong quý I giảm 6,46% so với cùng kỳ năm 2022, lợi nhuận sau thuế giảm 38,6%. Lượng hàng tồn kho lớn, chủ yếu đến từ các dự án xây dựng dở dang, buộc phải tạm dừng do doanh nghiệp không còn đủ nguồn lực để tiếp tục triển khai dự án.

Nhiều doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô nhân sự. Ví dụ, Tập đoàn Đất Xanh cắt giảm 41% nhân sự trong năm 2022, Novaland giảm 20% hay Sunshine Homes giảm 16% … Đến quý I/2023, ngay cả Vinhomes – doanh nghiệp bất động sản lớn nhất thị trường – cũng cắt giảm 1.527 nhân sự.

Các doanh nghiệp bất động sản còn hoạt động phải phải thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh, tinh giản tối đa bộ máy, lực lượng lao động. Thậm chí dừng, đình hoãn hoạt động đầu tư, thi công xây dựng dự án dở dang; dừng triển khai các dự án mới; dừng phát hành cổ phiếu tăng vốn; dừng IPO …

Những doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bất động sản – cầu nối giữ chủ đầu tư với khách hàng – cũng bị đặt vào thế khó khi thị trường không có sản phẩm hay khách hàng. Kết quả khảo sát của VARS với các sàn giao dịch bất động sản hội viên cho thấy hơn 90% các sàn ghi nhận doanh thu quý I giảm so với cùng kỳ. Trong đó, có 39% doanh nghiệp ghi nhận mức giảm 20-50%, 61% doanh nghiệp giảm hơn 50%.

Trên 95% sàn giao dịch phải thu hẹp quy mô lao động và 50% giảm lao động trên 20% so với quý II/2022. Một số doanh nghiệp nhỏ sa thải gần như toàn bộ lực lượng lao động, chỉ giữ lại những vị trí quản trị trọng yếu.

Nếu tình hình thị trường tiếp tục diễn biến khó khăn, 23% doanh nghiệp trả lời khảo sát cho biết chỉ duy trì được hoạt động đến hết quý III, 43% doanh nghiệp trụ được đến hết năm.

Khảo sát của VARS cũng cho thấy số lượng môi giới bất động sản hoạt động trên thị trường hiện nay chỉ còn khoảng 30-40% so với cuối năm 2022. Hiện tượng giảm số lượng môi giới đã diễn ra trong một khoảng thời gian dài và chưa có dấu hiệu dừng lại.

Hơn 95% môi giới bất động sản được khảo sát cho biết thu nhập của họ giảm so với năm trước. 14% nói rằng thu nhập giảm từ 20-30%, 54% môi giới bị giảm thu nhập 30-40%. Cá biệt, có khoảng 5% môi giới bị giảm trên 70% thu nhập. Tuy nhiên, 95% các môi giới còn hoạt động cho biết vẫn sẽ gắn bó với nghề dù thị trường có khó khăn.