VNReport»Kinh tế»Doanh nghiệp»Báo Đức: Khả năng thu hút đầu tư từ EU của Việt Nam liệu có chững lại?

Báo Đức: Khả năng thu hút đầu tư từ EU của Việt Nam liệu có chững lại?

10:49 - 12/07/2023

Theo báo Deutsche Welle, danh tiếng của Việt Nam là trung tâm đầu tư sáng giá nhất châu Á đang bị đặt dấu hỏi khi tăng trưởng kinh tế chậm lại và các khu công nghiệp mất điện.

Dường như không có gì có thể ngăn cản tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, đạt trung bình gần 6% hàng năm từ năm 2010 đến năm 2022. Nhưng nền kinh tế đang gặp khó khăn khi xuất khẩu trong 5 tháng đầu năm giảm 11,6% so với cùng kỳ năm 2022, bao gồm xuất khẩu sang thị trường Liên minh châu Âu (EU) giảm 6,5%.

So với cùng kỳ, sản lượng công nghiệp giảm 2%. Doanh số bán điện thoại thông minh ở nước ngoài – mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam – giảm 16%. Tăng trưởng kinh tế nửa đầu năm chỉ ở mức 3,7%.

Oxford Economics gần đây đã hạ dự báo tăng trưởng của Việt Nam từ 4,2% xuống 3% trong năm nay, trong khi mục tiêu 6,5% mà Chính phủ đặt ra hồi đầu năm ngày càng khó khả thi hơn.

Thị trường bất động sản – vốn phụ thuộc nhiều vào nguồn vốn tín dụng và trái phiếu – đang khủng hoảng, dù có những đợt giảm lãi suất từ Ngân hàng Nhà nước.

Mùa hè này, mất điện ở miền Bắc ảnh hưởng đến các công ty sản xuất đa quốc gia, bao gồm Samsung – nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất vào Việt Nam.

Các hiệp hội doanh nghiệp châu Âu nói rằng Việt Nam nhất thiết phải đảm bảo nguồn cung năng lượng tin cậy.

Các hiệp hội doanh nghiệp châu Âu nói rằng Việt Nam nhất thiết phải đảm bảo nguồn cung năng lượng tin cậy.

Các hiệp hội doanh nghiệp nói với báo Deutsche Welle (DW) rằng nhất thiết phải có nguồn cung năng lượng tin cậy, và việc đảm bảo điều đó hay không sẽ quyết định khả năng Việt Nam giữ được danh tiếng là trung tâm đầu tư của châu Á.

Guido van Rooy – giám đốc điều hành của Hiệp hội Doanh nghiệp Hà Lan tại Việt Nam – cho biết: “Việt Nam đang ở trong một tình thế khó khăn và các thành viên của chúng tôi chắc chắn đang chịu ảnh hưởng lớn, và điều này dẫn đến một số quyết định kinh doanh khó khăn”. Hà Lan là nước đầu tư lớn nhất vào Việt Nam trong số các thành viên EU.

Gabor Fluit – Chủ tịch Phòng Thương mại Châu Âu (EuroCham) tại Việt Nam – có giọng điệu lo ngại hơn. “Việt Nam đang đứng trước ngã ba đường và tương lai của nền kinh tế vẫn chưa chắc chắn”, ông nói. “Tình hình hiện tại có thể là một trở ngại tạm thời hoặc dấu hiệu của những vấn đề sâu sắc hơn. Điều gì xảy ra trong những tháng và năm tới sẽ quyết định hướng đi của Việt Nam”.

Liên kết với chuỗi cung ứng toàn cầu

Kinh tế chậm lại tại các đối tác xuất khẩu của Việt Nam như châu Âu, Mỹ và Trung Quốc đang kéo sản lượng công nghiệp đi xuống. Thương mại EU-Việt Nam tăng 5,1% trong năm ngoái, lên khoảng 76,3 tỷ USD, trong khi xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường EU tăng hơn 10 lần.

Xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ tương đương 90% quy mô nền kinh tế của Việt Nam.

Xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ tương đương 90% quy mô nền kinh tế của Việt Nam.

Theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới, xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ hiện tương đương hơn 90% nền kinh tế Việt Nam, tăng từ khoảng 70% một thập kỷ trước.

Cũng có nhiều vấn đề mang tính hệ thống hơn. Cơ sở hạ tầng quan trọng – đặc biệt là sản xuất năng lượng và vận tải – đang có dấu hiệu của nhiều năm ít được đầu tư. Đồng thời, DW cho rằng chiến dịch chống tham nhũng cũng ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế. Theo các nhà phân tích, các doanh nghiệp bị cản trở bởi quy định quá chặt, và các chính quyền địa phương đang cẩn thận hơn trong chi tiêu công và cấp giấy phép kinh doanh mới.

Triển vọng của Việt Nam có “tiềm năng rất cao”

Marco Förster – trưởng bộ phận tư vấn ASEAN tại công ty tư vấn Dezan Shira & Associates – nói rằng điều quan trọng cần nhớ là các nền kinh tế luôn vận hành “theo chu kỳ”.

“Không có gì lạ khi thấy các giai đoạn tăng trưởng chậm hơn”, ông nói. “Bất chấp những khó khăn hiện tại, Việt Nam được dự đoán sẽ có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh trong trung hạn nhờ vị thế mới nổi là một trung tâm sản xuất hàng đầu ở Đông Nam Á, dân số có trình độ học vấn cao và vốn đầu tư tăng”.

Tháng trước, ngân hàng HSBC dự báo kinh tế Việt Nam sẽ hồi phục trong quý cuối năm và có thể kết thúc năm 2023 với mức tăng trưởng 5%.

Theo cơ quan xếp hạng tín nhiệm S&P Global Ratings, Việt Nam vẫn có một lực lượng lao động trẻ, ngày càng có trình độ học vấn cao và có tính cạnh tranh cao – sức hút chính đối với các nhà đầu tư nước ngoài. “Triển vọng ổn định phản ánh kỳ vọng của chúng tôi rằng nền kinh tế Việt Nam sẽ phục hồi trong 24 tháng tới khi nhu cầu toàn cầu tăng lên và đất nước dần giải quyết những thách thức trong nước”, S&P lưu ý trong một báo cáo vào tháng trước.

S&P Global đánh giá lực lượng lao động của Việt Nam là sức hút chính đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

S&P Global đánh giá lực lượng lao động của Việt Nam là sức hút chính đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

Triển vọng dài hạn của Việt Nam “vẫn còn rất nhiều tiềm năng, và đó là lý do tại sao trong tương lai gần, tôi không nghĩ rằng bất kỳ doanh nghiệp nào sẽ bỏ cuộc và sẽ tiếp tục tìm kiếm các giải pháp để giảm thiểu những thách thức trong ngắn hạn”, theo ông van Rooy.

Trong cái rủi có cái may?

Một nhà ngoại giao nước ngoài giấu tên nói với DW rằng sự chậm lại của nền kinh tế là một hồi chuông cảnh tỉnh cho Đảng và một dấu hiệu cho thấy đất nước cần phải tiến hành cải cách kinh tế nhanh hơn. Nhà ngoại giao này nói rằng có lẽ một số thành viên của Bộ Chính trị quá tin tưởng vào tăng trưởng kinh tế đến mức họ nghĩ rằng họ có thể can thiệp vào kinh doanh và bỏ qua biến động của thị trường.

Một số nhà đầu tư châu Âu cho rằng do kinh tế tăng trưởng chậm, Chính phủ sẽ phải đưa ra nhiều ưu đãi hơn cho các doanh nghiệp. Ông van Rooy suy đoán rằng Chính phủ có thể hạ thuế suất giá trị gia tăng hoặc cải cách luật đất đai, một trở ngại khó chịu đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

“Giải quyết tình trạng thiếu điện đang diễn ra mà các thành viên EuroCham trên toàn quốc phải đối mặt cũng là một vấn đề không thể thương lượng”, ông Fluit của EuroCham cho biết. “Các nhà sản xuất chắc chắn không thể đáp ứng nhu cầu nếu không có nguồn cung cấp năng lượng tin cậy. Nếu Việt Nam không cung cấp được điều này, nhà đầu tư nước ngoài có thể sẽ tìm nơi khác”.

“Vì vậy, Chính phủ cần phải tìm ra các giải pháp chính sách táo bạo đồng thời xem xét bối cảnh kinh tế quốc tế rộng hơn”, ông nói thêm. Phản ứng của Chính phủ sẽ định hình nền kinh tế của đất nước trong nhiều năm tới. “Cộng đồng doanh nghiệp châu Âu háo hức chờ đợi các bước tiếp theo của họ”.