VNReport»Sự kiện & Bình luận»Trong nước»Đề xuất mở rộng người đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc

Đề xuất mở rộng người đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc

14:28 - 14/03/2023

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội muốn các chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã, người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, trong bối cảnh tỷ lệ người đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện thấp.

Trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đề xuất mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng lương, người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt.

Theo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, đây là những nhóm người có nhu cầu và có khả năng tham gia bảo hiểm xã hội, nhưng rất ít người đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc tự nguyện. Vì vậy, Bộ đề xuất luật hóa để các đối tượng này tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Hiện cả nước có hơn 5,1 triệu hộ kinh doanh cá thể, gấp 6 lần số lượng doanh nghiệp. Theo thống kê của cơ quan thuế, cả nước có hơn 1,7 triệu lượt hộ nộp thuế.

Hầu hết người tham gia đóng bảo hiểm xã hội hiện nay dưới dạng bắt buộc.

Hầu hết người tham gia đóng bảo hiểm xã hội hiện nay dưới dạng bắt buộc.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cả nước ước tính có khoảng 29.000 hợp tác xã đang hoạt động, thu hút gần 6 triệu thành viên, trong đó có 970.000 người lao động làm việc trong khu vực hợp tác xã. Nhưng hiện chỉ có gần 7.000 hợp tác xã đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc cho khoảng 40.000 lao động, theo cơ quan bảo hiểm xã hội.

Theo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, kết quả khảo sát tại một số địa phương cũng cho thấy nhiều cán bộ quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã không hưởng lương có nguyện vọng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Bộ cho rằng việc mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc như trên sẽ giúp Nhà nước giảm áp lực trong việc bảo đảm an sinh xã hội cho những người lao động này khi đến tuổi nghỉ hưu hoặc đến tuổi hưởng trợ giúp xã hội.

Việc mở rộng đối tượng tham gia sẽ giúp tăng nguồn thu vào quỹ bảo hiểm xã hội, đồng thời làm tăng nguồn chi của quỹ trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Trong trung hạn, việc gia tăng đối tượng tham gia sẽ giúp cải thiện cân đối tài chính của quỹ. Về dài hạn, cần xem xét, đánh giá cụ thể hơn từng nguồn vốn thành phần, đặc biệt là với quỹ hưu trí, tử tuất do tiềm ẩn vấn đề nợ lương hưu, càng nhiều người tham gia thì số nợ lương hưu tiềm ẩn càng lớn.

Khi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, khoảng 5,1 triệu chủ hộ kinh doanh cá thể hiện nay sẽ phải đóng vào quỹ từ 500.000 đồng đến 9 triệu đồng/tháng. Bù lại, người tham gia được bảo vệ khỏi những rủi ro, được hưởng các quyền lợi như ốm đau, thai sản, hưu trí, tử tuất và các quyền lợi khác tương ứng với mức đóng vào quỹ.

Tính đến năm 2022, có 17,49 triệu người tham gia đóng bảo hiểm xã hội, chiếm 33,89% lực lượng lao động. Trong đó, hầu hết là người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc: 16,03 triệu người.