VNReport»Sự kiện & Bình luận»Quốc tế»Đơn hàng xuất khẩu của Trung Quốc lao dốc do chiến tranh thương mại

Đơn hàng xuất khẩu của Trung Quốc lao dốc do chiến tranh thương mại

16:37 - 30/04/2025

Thuế quan rất cao của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang bắt đầu bóp nghẹt nền kinh tế Trung Quốc.

Nền kinh tế Trung Quốc xuất hiện dấu hiệu thiệt hại lớn đầu tiên từ chiến tranh thương mại, khi thuế quan cao của Mỹ đã giáng một đòn mạnh vào đơn hàng xuất khẩu và sản xuất tại các nhà máy của nước này.

Một thước đo về đơn đặt hàng xuất khẩu mới trong tháng 4 đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi Covid-19 tàn phá đất nước vào năm 2022, trong khi hoạt động sản xuất nói chung yếu nhất trong hơn một năm, theo các cuộc khảo sát do Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố vào ngày 30/4.

Sự lao dốc mạnh cho thấy thuế quan siêu cao của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đang bắt đầu bóp nghẹt động cơ của nền kinh tế nước, gây áp lực lên Bắc Kinh để tăng cường kích thích nhằm hỗ trợ tăng trưởng.

Nó cũng làm gia tăng áp lực lên nhà lãnh đạo Tập Cận Bình phải đạt được thỏa thuận thương mại với ông Trump – mặc dù hiện tại thông điệp rõ ràng từ Bắc Kinh là kiên quyết phản đối cái mà họ mô tả là sự bắt nạt của Mỹ.

Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) chính thức của Trung Quốc đối với lĩnh vực sản xuất, một thước đo được theo dõi sát sao, đạt 49 trong tháng 4, giảm mạnh so với mức 50,5 trong tháng 3. Mức 50 của chỉ số PMI là ngưỡng phân chia giữa tăng trưởng và thu hẹp hoạt động sản xuất. Tháng 4 là tháng có PMI kém nhất kể từ tháng 12/2023.

Một thước đo tương tự về đơn đặt hàng xuất khẩu mới thậm chí còn giảm mạnh hơn, xuống còn 44,7 trong tháng 4 – thấp nhất kể từ tháng 12/2022. Đây là dấu hiệu ban đầu cho thấy thương mại Mỹ-Trung đang có nguy cơ cạn kiệt khi các nhà nhập khẩu Mỹ hủy hoặc hoãn đơn đặt hàng sau khi vội vã đưa hàng vào Mỹ hồi đầu năm nay để “chạy trước” thuế quan.

Các chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) của Trung Quốc về hoạt động sản xuất và đơn xuất khẩu mới. Nguồn: Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc. Biểu đồ: Wall Street Journal.

Các chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) của Trung Quốc về hoạt động sản xuất và đơn xuất khẩu mới. Nguồn: Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc. Biểu đồ: Wall Street Journal.

Ông Trump đã áp thuế nhập khẩu 145% vào hàng từ Trung Quốc như một phần trong chiến dịch thuế quan diện rộng nhằm định hình lại hoạt động thương mại của Mỹ với thế giới.

Ông cáo buộc các đối tác thương mại chặn hàng xuất khẩu của Mỹ và đối xử bất công với hàng Mỹ. Hồi đầu tháng 4, ông đã công bố kế hoạch tăng thuế với cả các đồng minh và đối thủ, sau đó tạm dừng thực hiện trong 90 ngày để các nước có cơ hội đàm phán những điều khoản thương mại thuận lợi hơn.

Ông đã đánh thuế thép, nhôm và ô tô, và hứa sẽ làm như vậy đối với dược phẩm và chất bán dẫn. Mục tiêu bao trùm của ông là thu hẹp thâm hụt thương mại khổng lồ của Mỹ và thúc đẩy các công ty đưa việc làm và sản xuất trở lại Mỹ. Nhiều nhà kinh tế cho rằng thuế quan không phải là công cụ phù hợp để thực hiện cả hai mục tiêu này.

Hàng Trung Quốc nằm trong một nhóm riêng vì thuế quan cực cao, phản ánh sự khó chịu của Mỹ đối với sức mạnh công nghiệp và địa chính trị ngày càng tăng của Bắc Kinh. Trung Quốc không nằm trong lệnh hoãn áp thuế 90 ngày và Washington đã ra hiệu rằng các nước sẽ phải hạn chế thương mại với Trung Quốc để đạt được thỏa thuận với Mỹ.

Trung Quốc đã đáp trả bằng cách tăng thuế đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ lên hơn 100%, trừng phạt các công ty Mỹ đang hoạt động tại Trung Quốc và hạn chế xuất khẩu các khoáng sản quan trọng dùng trong pin và những ứng dụng công nghệ cao khác.

Ông Tập đã ra hiệu rằng Bắc Kinh sẵn sàng một cuộc chiến lâu dài về thương mại. Trong một bài đăng trên mạng xã hội đầu tuần này, chính phủ Trung Quốc kêu gọi các nước khác không khuất phục trước áp lực của Mỹ và cho biết Trung Quốc sẽ “không bao giờ quỳ gối” trước Washington.

Dây chuyền lắp ráp tại một nhà máy ở miền nam Trung Quốc. Ảnh: Jade Gao/AFP/Getty Images.

Dây chuyền lắp ráp tại một nhà máy ở miền nam Trung Quốc. Ảnh: Jade Gao/AFP/Getty Images.

Tuy nhiên, dữ liệu ngày 30/4 cho thấy chiến lược không khoan nhượng sẽ gây ra chi phí ngắn hạn cho nền kinh tế Trung Quốc. Năm ngoái, nước này dựa vào xuất khẩu cho khoảng 1/3 tăng trưởng. Goldman Sachs ước tính rằng từ 10 đến 20 triệu việc làm sản xuất tại Trung Quốc phụ thuộc vào các đơn hàng từ Mỹ.

Bắc Kinh đã cam kết thúc đẩy hoạt động vay và chi tiêu của chính phủ và nâng cao tiêu dùng để bù đắp cho lực cản từ thương mại sụt giảm. Dù vậy, các nhà kinh tế đã cắt giảm dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay.

Capital Economics cho biết vào ngày 29/4 rằng nền kinh tế nhiều khả năng yếu hơn trong quý I so với số liệu tăng trưởng chính thức cho thấy. Họ dự kiến ​kinh tế sẽ chỉ tăng trưởng 3,5% trong năm 2025, thấp hơn nhiều so với mục tiêu khoảng 5% của Bắc Kinh.

Công ty tư vấn cho rằng dữ liệu khảo sát có thể phóng đại quy mô giảm sản xuất, vì nó phản ánh tâm lý của người trả lời về thương mại chứ không chỉ là hoạt động thực tế. Dù sao, dữ liệu “vẫn cho thấy rằng nền kinh tế Trung Quốc đang chịu áp lực”. Không tính đến những gián đoạn do Covid-19, Capital Economics cho biết dữ liệu đơn đặt hàng xuất khẩu mới của tháng 4 là tệ nhất kể từ năm 2012.

Tuần trước, Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã cảnh báo tăng trưởng toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng khi chiến tranh thương mại làm rung chuyển thương mại và đầu tư. Tại châu Á, dữ liệu tháng 4 từ Hàn Quốc và Nhật Bản cho thấy xuất khẩu từ các quốc gia này đang suy yếu, trong khi dữ liệu vận tải cho thấy các chuyến hàng giữa Mỹ và Trung Quốc đang sụp đổ.

Không rõ liệu hai nước có thể đạt được hay không một thỏa thuận về thương mại để giảm bớt căng thẳng và khôi phục thương mại xuyên biên giới, dù nhiều khả năng ở mức thấp hơn trước.

Nhà Trắng đang cân nhắc giảm thuế đối với hàng Trung Quốc để hạ nhiệt chiến tranh thương mại, theo tin từ Wall Street Journal. Washington đã miễn thuế đối với các thiết bị điện tử tiêu dùng như điện thoại thông minh, trong khi đã miễn thuế đối với thiết bị bán dẫn và phụ tùng hàng không từ Mỹ. Tuy nhiên, dường Bắc Kinh như chưa có bất kỳ cuộc đàm phán thực sự nào về thương mại giữa Washington và Bắc Kinh.

Theo:

https://www.wsj.com/world/china/china-pmis-signal-weaker-than-expected-manufacturing-activity-543d7108