VNReport»Kinh tế»Tài chính»Người dân ngày càng ít gửi tiền vào ngân hàng

Người dân ngày càng ít gửi tiền vào ngân hàng

09:05 - 28/07/2021

Lượng tiền gửi của người dân vào hệ thống ngân hàng chỉ tăng 2,6% trong 5 tháng đầu năm so với cùng kỳ 2020, theo số liệu của NHNN.

Theo số liệu mới nhất của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đến hết tháng 5, tổng phương tiện thanh toán trên toàn thị trường (bao gồm các khoản phát hành giấy tờ có giá do các tổ chức tín dụng khác trong nước mua) đạt hơn 12,558 triệu tỷ đồng, tăng 3,7% so với cuối năm 2020. Trong đó, tiền gửi của các tổ chức kinh tế đạt 5,036 triệu tỷ đồng, tăng 3,3% trong giai đoạn này. Tiền gửi của dân cư là 5,275 triệu tỷ đồng, tăng 2,6% trong 5 tháng đầu năm.

Như vậy, số dư tiền gửi của các tổ chức kinh tế trong hệ thống ngân hàng tăng gần 159.000 tỷ đồng trong giai đoạn tháng 1-5/2021, trong khi số dư tiền gửi của người dân tăng gần 134.000 tỷ đồng.

Đáng chú ý, mức tăng trưởng tiền gửi dân cư 2,6% là mức tăng thấp nhất trong gần một thập kỷ (kể từ khi NHNN báo cáo số liệu này).

Cụ thể, tăng trưởng tiền gửi của người dân trong 5 tháng đầu năm nay thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2020 (4%) và chưa bằng một nửa của 5 tháng đầu năm 2019 (6,84%). Đây cũng là năm thứ 5 liên tiếp tăng trưởng tiền gửi của người dân chậm lại. Điều này cho thấy người dân ngày càng gửi ít tiền vào ngân hàng.

Theo các chuyên gia, tốc độ tăng tiền gửi của dân cư chậm lại một phần do lãi suất huy động thấp. Từ năm 2020 đến nay, lãi suất huy động đã giảm 1-2%/năm ở hầu hết các kỳ hạn.

Mặt bằng lãi suất tiền gửi VND kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng bình quân giảm từ 4,3-5%/năm xuống 3,1-3,8%/năm. Tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng giảm từ 5,3-7%/năm xuống 4-5,9%/năm. Tương tự, mặt bằng lãi suất phổ biến hiện nay đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 12 tháng trở lên là 5,6-6,7%/năm, so với đầu năm 2020 là 6,6-7,5%/năm.

Ngoài việc dòng tiền chuyển hướng sang các kênh đầu tư khác có lợi suất hấp dẫn hơn, việc người dân hạn chế gửi tiền vào ngân hàng còn xuất phát từ việc các ngân hàng chủ động giảm tăng trưởng chỉ tiêu này để cân đối tỷ lệ cho vay/huy động (LDR).

Theo công ty chứng khoán ACBS, năm 2020, tăng trưởng huy động vốn của các ngân hàng đạt 14% trong khi tăng trưởng tín dụng thấp hơn: 12,13%. Điều này khiến hệ thống ngân hàng dư thừa thanh khoản lớn trong nửa cuối năm.

Một số ngân hàng như Techcombank, TPBank, MSB đã tận dụng thanh khoản dồi dào để tăng cường đi vay trên thị trường liên ngân hàng với lãi suất thấp, từ đó giảm chi phí vốn và cải thiện NIM (tỷ lệ biên lãi ròng).

Thực tế, các ngân hàng nói trên cũng nằm trong nhóm có lãi suất huy động thấp nhất hệ thống với bình quân chỉ từ 5-5,6%/năm (kỳ hạn 12 tháng), thấp hơn mặt bằng chung 5,6-6,7%/năm.

Theo đánh giá của các chuyên gia ACBS, dù tình trạng dư thừa thanh khoản đã giảm trong 6 tháng đầu năm nay nhưng chênh lệch huy động – cho vay chỉ giảm khoảng 100.000 tỷ đồng so với mức đỉnh năm ngoái. Điều này là do xu hướng của hầu hết các ngân hàng là cải thiện LDR để tối ưu hóa bảng cân đối kế toán, không phải là dấu hiệu của căng thẳng thanh khoản, ACBS nhận định.

Ngoài ra, việc NHNN mua ngoại tệ kỳ hạn 6 tháng trị giá 7 tỷ USD trong quý I, dự kiến ​​đưa vào hệ thống 150.000 tỷ đồng trong quý III có thể khiến thanh khoản tiếp tục dồi dào. Vì vậy, mặt bằng lãi suất huy động dự báo tiếp tục thấp, và số dư tiền gửi của người dân tiếp tục chậm lại.