VNReport»Sự kiện & Bình luận»Quốc tế»Taliban chiếm Kabul, chính quyền Afghanistan sụp đổ

Taliban chiếm Kabul, chính quyền Afghanistan sụp đổ

10:45 - 16/08/2021

Tổng thống Ashraf Ghani chạy ra nước ngoài. Phương Tây tăng cường các nỗ lực sơ tán khỏi Afghanistan.

Các chiến binh Taliban hôm Chủ nhật đã chiếm thủ đô của Afghanistan với việc Tổng thống Ashraf Ghani chạy ra nước ngoài, khiến chính phủ sụp đổ. Trong khi đó, một chiến dịch quân sự bắt đầu vận chuyển các nhà ngoại giao và thường dân phương Tây và Afghanistan có thể trở thành mục tiêu của Taliban.

Các lực lượng an ninh Afghanistan, bị sa sút tinh thần, không kháng cự khi quân nổi dậy xuất hiện vào sáng Chủ nhật ở vùng ngoại ô của Kabul. Taliban ban đầu nói rằng họ sẽ không vào thủ đô trong khi một chính phủ chuyển tiếp đang được thành lập, nhưng sau đó đã đảo ngược lập trường của mình vào buổi tối, nói rằng cần phải có người duy trì trật tự công cộng sau khi cảnh sát Afghanistan bỏ nhiệm vụ của họ.

“Để ngăn chặn sự hỗn loạn và cướp bóc, Tiểu vương quốc Hồi giáo đã ra lệnh cho các mujahedeen (chiến binh Hồi giáo) kiểm soát các khu vực bị bỏ lại”, một tuyên bố của Taliban cho biết. Họ nói thêm rằng các chiến binh Taliban sẽ không làm phiền bất kỳ quan chức dân sự hoặc quân sự nào của chế độ cũ.

Các thành viên Taliban ở dinh tổng thống Afghanistan vào Chủ nhật. Ảnh: AP

Các thành viên Taliban ở dinh tổng thống Afghanistan vào Chủ nhật. Ảnh: AP

Ông Ghani, người đã trốn khỏi dinh tổng thống và dành buổi sáng Chủ nhật tại Đại sứ quán Mỹ, rời thủ đô Afghanistan vào buổi chiều. Một hãng thông tấn Tajikistan cho biết ông Ghani, người đứng đầu chính quyền và cố vấn an ninh quốc gia của ông đã hạ cánh xuống nước này.

Ông Ghani, trong một thông báo đăng trên trang Facebook của mình, thừa nhận rằng Taliban đã chiến thắng, và nói rằng ông không còn lựa chọn nào khác ngoài việc bỏ đi. “Nếu tôi ở lại đó, vô số đồng bào sẽ tử vì đạo và thành phố Kabul cũng sẽ phải đối mặt với sự hủy diệt”, ông Ghani nói mà không tiết lộ hiện tại ông đang ở đâu. “Taliban đã giành chiến thắng trong trận chiến bằng gươm và súng và giờ đây họ có trách nhiệm bảo vệ danh dự, của cải và nhân phẩm của các đồng bào”.

Các chiến binh Taliban đã tiến vào dinh tổng thống ở Kabul sau khi ông Ghani bỏ trốn. Hàng chục chiến binh được trang bị vũ khí hạng nặng đi quanh các phòng và hành lang được trang trí công phu, chụp ảnh sau bàn làm việc của tổng thống và trong phòng họp Nội các.

Taliban nói rằng các đại sứ quán và công dân nước ngoài không gặp nguy hiểm và họ không nên sợ hãi. Quân nổi dậy yêu cầu cư dân Kabul ở trong nhà của họ.

Hôm thứ Bảy, ông Ghani cam kết sẽ bảo vệ thành phố. Đến sáng Chủ nhật, một ngày làm việc ở Afghanistan, chính quyền của ông yêu cầu tất cả nhân viên về nhà. Ngay sau đó, một vài tiếng súng nổ ra và một số trạm kiểm soát bị bỏ lại do người dân hoảng loạn làm tắc nghẽn đường phố. Đến đầu giờ chiều, Taliban đã chiếm nhà tù Pul-e-Charkhi chính của Kabul, giải thoát cho hàng nghìn tù nhân.

Tại khuôn viên Đại sứ quán Mỹ hôm Chủ nhật, các máy bay trực thăng Chinook và Black Hawk chở các nhà ngoại giao và dân thường Mỹ và phương Tây đến phía quân sự của sân bay Kabul.

Tổng thống Biden đã điều 5.000 quân đến Kabul để đảm bảo an ninh cho sân bay và giúp sơ tán các nhân viên ngoại giao Mỹ. Lầu Năm Góc đã cho phép điều thêm 1.000 quân vào Chủ nhật. Vào cuối ngày, Vùng Xanh, nơi có phần lớn sự hiện diện của người nước ngoài ở Kabul, trống rỗng khi các đại sứ quán đóng cửa hoặc chuyển đến các căn cứ quân sự trong sân bay.

Trên đường băng, hàng chục chiếc máy bay vận tải màu xám của Không quân Mỹ và Anh chờ đợi hành khách. Các chuyến bay dân sự đã bị đình chỉ.

“Tình hình an ninh ở Kabul đang thay đổi nhanh chóng và tình hình ở sân bay đang xấu đi nhanh chóng”, Đại sứ quán Mỹ cho biết trong một thông báo gửi sau khi màn đêm buông xuống. Cơ quan này nói thêm rằng hoạt động lãnh sự đã bị đình chỉ vô thời hạn. “Đừng đến Đại sứ quán hoặc sân bay vào lúc này”.