VNReport»Sự kiện & Bình luận»Quốc tế»Cách một người duy nhất sống sót một vụ rơi máy bay

Cách một người duy nhất sống sót một vụ rơi máy bay

15:28 - 16/06/2025

Việc chỉ một hoặc hai người sống sót một vụ rơi máy bay thương mai là rất hiếm. Người sống sót chuyến bay 171 của Air India đã ngồi ở hàng ghế thoát hiểm, nhưng khả năng sống sót phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả may mắn.

Khi Chuyến bay 171 của Air India rơi ngay sau khi cất cánh, đâm vào một tòa nhà dân cư và bốc cháy, có vẻ như không ai trong số 242 hành khách có thể sống sót.

Thật kỳ diệu, một người đã sống sót – nhưng bằng cách nào?

Hành khách sống sót sau vụ tai nạn máy bay Boeing 787 Dreamliner ở Ấn Độ ngồi ở hàng ghế 11A, hàng ghế thoát hiểm ở phía trước khoang hạng phổ thông.

Trong lịch sử, rất hiếm có những vụ tai nạn như vậy. Trong 8 thập kỷ của ngành hàng không thương mại, có chưa đến 20 vụ tai nạn mà máy bay chở 80 hành khách trở lên chỉ còn lại một hoặc hai người sống sót, theo dữ liệu của Flight Safety Foundation, một tổ chức phi lợi nhuận quốc tế về an toàn bay.

Địa điểm rơi của chuyến bay 171 Air India ngày 12/6. Ảnh: Siddharaj Solanki/EPA/Shutterstock/WSJ.

Địa điểm rơi của chuyến bay 171 Air India ngày 12/6. Ảnh: Siddharaj Solanki/EPA/Shutterstock/WSJ.

Một ví dụ là vào tháng 1 năm nay khi hai tiếp viên hàng không sống sót sau vụ tai nạn máy bay của Jeju Air ở Hàn Quốc khiến 179 người thiệt mạng. Họ ngồi ở phía sau khi chiếc Boeing 737 đâm vào một bờ kè và bốc cháy.

Các nhà điều tra đánh giá khả năng sống sót qua một vụ tai nạn máy bay chủ yếu dựa trên 5 yếu tố: tính toàn vẹn của máy bay, hiệu quả của dây an toàn, lực G (gia tốc quán tính) mà hành khách và phi hành đoàn phải chịu, môi trường bên trong máy bay, và các yếu tố sau rơi như cháy hoặc khói.

Barbara Dunn, Chủ tịch Hiệp hội điều tra an toàn hàng không quốc tế, cho biết: “Có rất nhiều lý do khiến một người có thể sống sót trong tình huống dường như hoàn toàn không thể sống sót”.

“Tùy thuộc vào cách máy bay hạ cánh và vị trí ngồi của hành khách có ảnh hưởng”, bà cho biết. “Nếu bạn thắt chặt dây an toàn, nó sẽ hạn chế mức độ chuyển động của cơ thể. Nó cũng phụ thuộc vào việc hành khách có thể vào tư thế chống đỡ hay không”.

Trong một vụ rơi máy bay, mức độ an toàn tương đối của vị trí hành khách ngồi phụ thuộc vào các yếu tố cụ thể. Một trong những yếu tố lớn nhất là cách máy bay tiếp đất. Nếu máy bay rơi mũi trước, hành khách ở phía trước sẽ chịu phần lớn tác động. Cũng có những yếu tố khác.

“Nhiều người nghĩ rằng ngồi ở phía sau an toàn hơn ở phía trước”, bà Dunn nói. “Không nhất thiết. Tốc độ cháy lan nhanh như thế nào và bạn có thể đến lối thoát nhanh như thế nào, tất cả những điều đó cũng quan trọng”.

Hồi tháng 2, tất cả 80 hành khách và phi hành đoàn đều sống sót sau khi một chuyến bay của Delta Air Lines hạ cánh khẩn cấp và lật úp tại Sân bay quốc tế Toronto Pearson, Canada.

Các mảnh vỡ máy bay Jeju Air đi chệch đường băng và rơi tại Sân bay Quốc tế Muan ở Hàn Quốc vào tháng 12. Ảnh: Kim Hong-Ji/Reuters/WSJ.

Các mảnh vỡ máy bay Jeju Air đi chệch đường băng và rơi tại Sân bay Quốc tế Muan ở Hàn Quốc vào tháng 12. Ảnh: Kim Hong-Ji/Reuters/WSJ.

Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NSTB) xem một vụ tai nạn là “có thể sống sót” nếu lực truyền đến hành khách không vượt quá giới hạn chịu đựng của con người và cấu trúc của máy bay xung quanh hành khách vẫn còn nguyên vẹn. Một vụ tai nạn được xem là không thể sống sót khi lực G quá lớn đến mức cơ thể không thể chịu được.

Định nghĩa đó không tính đến tác động của các mối nguy hiểm như khói hoặc lửa, cũng không phụ thuộc vào việc liệu thực sự có người sống sót hay không.

“Khi bạn nghe thấy có thể sống sót, bạn nghĩ rằng mọi người sống sót, và khi bạn nghe thấy không thể sống sót, bạn nghĩ rằng tất cả mọi người đều chết”, Anthony T. Brickhouse, chuyên gia về an toàn hàng không vũ trụ và giáo sư tại Đại học Hàng không Embry-Riddle, cho biết. “Từng có người sống sót sau vụ tai nạn mà chúng ta gọi là không thể sống sót, và cũng từng có người chết trong vụ tai nạn mà chúng ta gọi là có thể sống sót”.

Để hiểu về tỷ lệ sống sót của hành khách trong các vụ tai nạn nghiêm trọng, NTSB đã nghiên cứu các chuyến bay thương mại từ năm 1983 đến năm 2017. Các vụ tai nạn nghiêm trọng được định nghĩa là bao gồm hỏa hoạn, ít nhất một người bị thương nghiêm trọng hoặc tử vong và máy bay bị hư hỏng hoặc phá hủy đáng kể. 35 vụ tai nạn đáp ứng các tiêu chí đó.

Trong một vụ, một bé gái 4 tuổi là người sống sót duy nhất trong số 155 hành khách trên chuyến bay 255 của Northwest Airlines năm 1987, bị rơi ngay sau khi cất cánh.

Theo báo cáo tai nạn của NTSB, xác máy bay McDonnell Douglas DC-9 trong vụ này nằm rải rác trên một vệt rơi dài 900m băng qua hai cầu vượt. Tất cả các ghế hành khách đều bị tách ra và nằm rải rác trên vệt rơi. Đứa trẻ sống sót – đang đi du lịch cùng gia đình – được tìm thấy trong các mảnh vỡ bên dưới một cầu vượt. Ghế của đứa trẻ là 8F.

Hơn một nửa trong số 3.823 hành khách trong các vụ tai nạn mà NTSB nghiên cứu sống sót với thương tích nhẹ hoặc không thương tích. 6,3% bị thương nghiêm trọng. 27% chết do va chạm. 4,1% chết do cháy hoặc khói. Khoảng 10% tử vong do các nguyên nhân khác hoặc không rõ.

Trong báo cáo tai nạn Northwest 255, NTSB cho biết hành khách và phi hành đoàn tử vong do chấn thương cùn, máy bay vỡ tan trong cú va chạm cuối cùng, và vụ tai nạn đã phá hủy cabin. Báo cáo kết luận rằng đây là vụ rơi máy bay không thể sống sót, nhưng các tình huống may mắn kết hợp lại đã cứu sống một đứa trẻ.

“Đôi khi mọi chuyện xảy ra và thực sự khó giải thích”, ông Brickhouse nói. “Tôi ghét phải dùng thuật ngữ này, nhưng đôi khi may mắn cũng có tác động”.

Theo:

https://www.wsj.com/science/how-does-someone-survive-a-plane-crash-that-kills-almost-everyone-else-77186e1d