VNReport»Kinh tế»Tiêu dùng»Gió ngừng thổi, giá điện châu Âu tăng kỷ lục

Gió ngừng thổi, giá điện châu Âu tăng kỷ lục

11:46 - 15/09/2021

Diễn biến này cho thấy rủi ro mà các thị trường điện châu Âu phải đối mặt khi dựa vào nguồn năng lượng có tính ổn định thấp.

Sự sụt giảm đột ngột trong công suất điện từ gió Biển Bắc ngoài khơi nước Anh trong những tuần gần đây đã tác động mạnh đến thị trường năng lượng trong khu vực. Các nhà máy điện khí và nhiệt điện than phải trở lại hoạt động để bù đắp sự thiếu hụt từ gió.

Khí đốt tự nhiên, trước đó tăng giá do đợt phục hồi từ đại dịch và tình trạng thiếu nhiên liệu trong các hầm chứa và bể chứa, đạt mức cao nhất mọi thời đại. Than, từ lâu đã bị xa lánh vì phát thải cacbon, hồi phục sau một đợt giảm giá kéo dài do các công ty điện buộc phải khởi động các nguồn điện dự phòng.

Gió chiếm khoảng 1/4 năng lượng của Anh.

Gió chiếm khoảng 1/4 năng lượng của Anh.

Diễn biến trên nhấn mạnh tình trạng bấp bênh mà các thị trường năng lượng châu Âu phải đối mặt khi bước vào mùa đông dài. Cú sốc về giá điện nghiêm trọng nhất ở Anh, vốn dựa vào các trang trại gió để hướng tới mục tiêu loại bỏ khí thải cacbon ròng vào năm 2050. Giá tín chỉ cacbon, giấy phép mà các nhà sản xuất điện cần để sử dụng nhiên liệu hóa thạch, cũng đang ở mức kỷ lục.

“Rất nhiều người ngạc nhiên”, Stefan Konstantinov, nhà kinh tế năng lượng cấp cao tại công ty dữ liệu ICIS, cho biết. “Nếu điều này xảy ra vào mùa đông khi chúng ta có nhu cầu cao hơn đáng kể, thì đó là một vấn đề thực sự đối với sự ổn định của hệ thống”.

Giá điện ở Anh có lúc đã tăng hơn gấp đôi trong tháng 9 và cao gần gấp 7 lần so với thời điểm cùng kỳ năm 2020. Giá điện cũng tăng vọt ở Pháp, Hà Lan và Đức.

Theo ICIS, giá điện được gửi vào ngày hôm sau đã tăng vọt lên 285 bảng (395 USD) một MWh ở Anh khi tốc độ gió giảm vào tuần trước. Mức giá này đánh dấu kỷ lục từ năm 1999.

Trong thị trường điện, chi phí phát điện tại nhà cung cấp đắt nhất quyết định giá cho tất cả mọi người. Điều đó có nghĩa là khi điện được khai thác từ các nhà máy nhiệt điện với chi phí vận hành tương đối cao, thì điều đó sẽ làm tăng giá cho toàn thị trường. Chi phí vận hành tại các nhà máy điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch hiện đang ở mức cao sau khi giá khí đốt, than đá và giấy phép cacbon tăng không ngừng.

Tom Lord, một nhà kinh doanh cacbon tại Redshaw Advisors có trụ sở tại Anh, cho biết giá năng lượng có thể tăng cao hơn nữa nếu nhiệt độ mát mẻ khiến các cửa hàng gas ngừng bổ sung trước thời kỳ nhu cầu cao điểm vào mùa đông. “Thị trường khí đốt đang rất căng thẳng”, ông nói.

Các thị trường điện, khí đốt, than đá và cacbon có xu hướng hỗ trợ lẫn nhau. Giá khí đốt cao thúc đẩy các công ty điện đốt nhiều than hơn, vì vậy họ phải mua thêm tín chỉ cacbon. Khi đó, giấy phép cacbon đắt tiền thúc đẩy các công ty năng lượng quay trở lại với khí đốt, nhiên liệu đã tăng giá trở lại do nguồn cung bị thiếu hụt.

Vòng phản hồi trên có khả năng lan rộng ra toàn nền kinh tế. Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Christine Lagarde trong tháng này đã gọi thị trường năng lượng là một trong những động lực chính khiến lạm phát tăng cao.

Theo nhà điều hành hệ thống National Grid, gió chiếm khoảng 1/4 năng lượng của Anh vào năm ngoái. Sau khi gió giảm trong tháng này, National Grid đã yêu cầu Électricité de France SA khởi động lại nhà máy điện than West Burton A ở Nottinghamshire. Điều đó sẽ không thể xảy ra được trong tương lai: Chính phủ cho biết tất cả các nhà máy than phải đóng cửa vào cuối năm 2024.