VNReport»Kinh tế»Thị trường IPO toàn cầu đóng băng

Thị trường IPO toàn cầu đóng băng

16:38 - 23/08/2022

Tính từ đầu năm 2022 cho đến nay, các hoạt động IPO truyền thống chỉ kêu gọi được 5,1 tỷ USD

Số lượng thương vụ IPO giảm mạnh

Thị trường chào bán lần đầu ra công chúng (IPO) cũng như SPAC (các công ty ra mắt thông qua việc sáp nhập với các công ty mua lại có mục đích đặc biệt) thường khan hiếm vào mùa hè. Tuy nhiên, số lượng thương vụ IPO trong năm nay của các startup nói chung và kỳ lân nói riêng thậm chí còn giảm xuống rõ rệt khi nền kinh tế toàn cầu đối mặt với những bất ổn như như lạm phát cao, lãi suất tăng mạnh và căng thẳng Nga – Ukraine leo thang…

Theo dữ liệu từ Renaissance Capital, tính đến thời điểm hiện tại, chỉ có 53 đợt IPO trong năm nay, giảm hơn 80% so với cùng kỳ năm 2021. Đáng chú ý, chỉ có 94 công ty nộp hồ sơ IPO trong 2022, giảm tới 70% so với một năm trước.

Tính từ đầu năm 2022 cho đến nay, các hoạt động IPO truyền thống chỉ kêu gọi được 5,1 tỷ USD. Trong khi cùng thời điểm này năm ngoái, hơn 100 tỷ USD đã đổ vào các đợt IPO trên toàn cầu. Theo các chuyên gia tư vấn về IPO, năm 2022 sẽ có thể trở thành năm tệ hại nhất với hoạt động IPO trong gần 30 năm qua.

Năm 2022 sẽ có thể trở thành năm tệ hại nhất với hoạt động IPO trong gần 30 năm qua

Trên thực tế, hàng loạt các startup đã nung nấu ý định IPO nhưng đành ngậm ngùi cắt giảm nhân sự, thu hẹp quy mô như công ty công nghệ tài chính Klarna Bank AB (Thụy Điển) hay nền tảng trực tuyến kinh doanh giày sneaker, đồ dạo phố và nhiều loại hình khác StockX…

Các ngân hàng và công ty luật tư vấn IPO cũng cho rằng những doanh nghiệp có kế hoạch chào bán cổ phiếu trong năm nay sẽ có thể phải giảm một nửa định giá bởi trong hai năm qua, nhà đầu tư đã đổ quá nhiều tiền vào các doanh nghiệp có giá trị thổi phồng quá cao. Theo ông Rachel Gerring – trưởng nhóm IPO của EY Mỹ mức định giá cao ngất ngưởng đối với các kỳ lân trong năm 2021 đã được điều chỉnh trong năm nay do ảnh hưởng từ sự bất ổn của nền kinh tế vĩ mô khiến các nhà đầu tư thận trọng hơn trong việc rót vốn, qua đó khiến các startup gặp khó trong việc gọi vốn và bắt buộc phải thắt chặt chi tiêu. Chẳng hạn, những kỳ lân nổi tiếng đã lên sàn trong năm 2021 như Robinhood, Bumble hay Oosystem đều chứng kiến giá cổ phiếu giảm sâu trong năm nay so với mức đỉnh vào năm ngoái.

Trông chờ vào cuối năm…

Nhiều doanh nghiệp đang tính lùi sang năm 2023 mới IPO khi thị trường dần ổn định hơn. Điều này đồng nghĩa với việc sẽ khó xuất hiện các đợt tăng giá lớn đối với các cổ phiếu mới xuất hiện tại phố Wall. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn hy vọng rằng một số kỳ lân hàng đầu thế giới có thể sẽ lên sàn trong giai đoạn cuối năm nay.

Một trong những cái tên tiềm năng là Instacart, một công ty Mỹ điều hành dịch vụ giao và nhận hàng tạp hóa tại Mỹ và Canada. Instacart đã tự định giá mình ở mức 24 tỷ USD ngay trước khi nộp hồ sơ IPO, nhưng con số này đã giảm mạnh so với mức định giá cao nhất là 39 tỷ USD vào năm 2021. Hiện tại, vẫn chưa rõ thời điểm chính xác mà doanh nghiệp này mong muốn thực hiện IPO.

Bên cạnh đó, những kỳ lân khác trên thế giới như Epic Games – nhà phát triển đằng sau tựa game đình đám Fortnite hay công ty đầu tư tiền điện tử FTX và công ty hàng hóa thể thao Fanatics cũng là những ứng cử viên được chú ý. Theo công ty nghiên cứu CB Insights, Epic Games hiện đang được định giá ở mức 31,5 tỷ USD. Mức định giá hiện tại của FTX và Fanatics lần lượt là 32 tỷ USD và 27 tỷ USD, theo CB Insights.

Đặc biệt, hai trong số những cái tên có thể trở thành những thương vụ bom tấn đáng mong đợi là ByteDance, kỳ lân lớn nhất thế giới đang sở hữu mạng xã hội TikTok và công ty hàng không vũ trụ SpaceX của tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk. Cả hai đều đang được định giá rất cao, dao động ở ngưỡng 100 tỷ USD. Dù vậy, cả hai công ty đều chưa đưa ra bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy họ đang muốn niêm yết cổ phiếu trong thời gian tới.

Theo CNN, thị trường IPO dự kiến sẽ sôi động trở lại vào cuối năm nay. Ngay cả khi các kỳ lân lớn nhất vẫn nằm ngoài cuộc chơi, các công ty tư nhân khác có thể tận dụng lợi thế khi mối lo về lạm phát bắt đầu giảm xuống để thực hiện các thương vụ IPO.

Will Braeutigam – trưởng nhóm giao dịch thị trường vốn với Deloitte cho biết thời điểm bùng nổ của các đợt IPO có thể mở ra vào quý IV năm nay hoặc đầu năm 2023 với sự tham gia của nhiều công ty. Cuộc họp tiếp theo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về lãi suất sẽ diễn ra vào ngày 21/9. Những diễn biến của cuộc họp này đuwocj cho là có thể ảnh hưởng tới quyết định IPO của các startup cũng như các kỳ lân trong thời gian tới.