VNReport»Kinh tế»Doanh nghiệp»Báo nước ngoài nhận xét gì về thương vụ SPAC của VinFast?

Báo nước ngoài nhận xét gì về thương vụ SPAC của VinFast?

14:16 - 16/05/2023

Theo Bloomberg và Reuters, số tiền mà thương vụ này huy động được không nhiều và định giá dự kiến của VinFast quá cao so với kết quả kinh doanh của công ty.

Cuối tuần trước, VinFast thông báo sẽ niêm yết tại Mỹ thông qua việc sáp nhập với công ty mua lại mục đích đặc biệt (SPAC) Black Spade Acquisition. Nếu hoàn thành thương vụ này như dự định, VinFast sẽ đạt định giá vốn chủ sở hữu 23 tỷ USD và giá trị doanh nghiệp (bao gồm cả vốn chủ sở hữu và nợ) 27 tỷ USD.

Nếu niêm yết thành công, mức giá trị doanh nghiệp đó sẽ đánh dấu thương vụ SPAC lớn thứ ba trong lịch sử, chỉ sau MSP Recovery – một công ty tư vấn pháp luật y tế – và công ty gọi xe Grab.

Theo một số tờ báo lớn của nước ngoài, số tiền mà thương vụ này huy động được không nhiều và định giá dự kiến của VinFast quá cao so với kết quả kinh doanh của công ty.

VinFast chỉ huy động được nhiều nhất 169 triệu USD từ thương vụ SPAC.

VinFast chỉ huy động được nhiều nhất 169 triệu USD từ thương vụ SPAC.

Trong bối cảnh mức độ phổ biến của loại hình niêm yết bằng SPAC đã giảm mạnh từ năm ngoái, tác giả Chris Bryant của Bloomberg nhận xét rằng thương vụ của VinFast giống như một “hành động tuyệt vọng” hơn là “sự hồi sinh” một lớp tài sản yếu kém.

Theo ông Bryant, định giá vốn chủ sở hữu 23 tỷ USD của VinFast cao gần gấp đôi các startup xe điện Lucid và Rivian, và hơn gấp đôi những tập đoàn ô tô lâu đời của châu Âu như Volvo và Renault. Mặc dù VinFast khá hơn một số startup xe điện khác ở việc đã có doanh thu, nhưng mức giá mà các nhà đầu tư SPAC phải trả là rất cao.

Tương tự, Anshuman Daga của Reuters cho biết định giá của VinFast gấp 42 lần doanh thu năm 2022, lớn hơn 7 lần so với tỷ lệ tương tự của Tesla và hơn 2 lần so với tỷ lệ của Lucid. Doanh thu VinFast giảm 7% trong năm 2022, việc sản xuất chậm trễ và dàn lãnh đạo cấp cao bị thay thế.

Ông Bryant cho rằng việc sản xuất ô tô điện từ đầu rất tốn kém và đầy rủi ro. Cuộc chiến giá cả gần đây mà Tesla khai mào khiến thách thức còn lớn hơn. VinFast đã lỗ lũy kế 5,4 tỷ USD kể từ khi thành lập, theo hồ sơ gửi lên Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ vào tháng 3. Tương tự, ông Daga nhận xét tình hình ngành ô tô điện hiện tại khiến cho các công ty khó đạt được mức tăng trưởng cao.

Lucid và Rivian cũng đang đốt rất nhiều tiền, nhưng ít nhất xe của họ được khen ngợi. Ngược lại, những đánh giá ban đầu tại Mỹ về chiếc SUV VF8 City Edition trị giá 50.000 USD của VinFast lại rất tệ.

Nếu VinFast niêm yết 2 năm trước, giới đầu tư có thể đã bỏ qua những vấn đề đó khi tất cả các công ty xe điện lên sàn đều đạt định giá cao ngất. Tình hình thị trường hiện tại khó khăn hơn nhiều. Tháng 2, Lotus – một công ty xe điện cũng được tài trợ bởi một tỷ phú châu Á – chỉ đạt định giá khiêm tốn 5,4 tỷ USD khi niêm yết bằng SPAC.

Tất nhiên, không có gì đảm bảo giá trị của thương vụ SPAC sẽ giống y như công bố ban đầu. VinFast dường như chưa có các nhà đầu tư tổ chức sẵn sàng đầu tư cùng với SPAC và cũng chưa giải thích cách tính mức định giá công bố. Vì vậy, con số 27 tỷ USD hiện chỉ là theo tuyên bố của VinFast và Black Spade. Trong những tình huống này, mức định giá có thể điều chỉnh mạnh sau khi chốt giao dịch. Cổ phiếu của MSP Recovery đã giảm 96% kể từ khi niêm yết thông qua thương vụ SPAC lớn nhất trong lịch sử (trị giá 33 tỷ USD).

Các cổ đông của SPAC có thể đòi trả lại tiền nếu họ không thích thỏa thuận đề xuất. Do đó, số tiền mặt trị giá 169 triệu USD của Black Spade có thể nhỏ hơn đáng kể vào thời điểm chốt thỏa thuận. Ngay cả khi không có cổ đông SPAC nào muốn trả lại tiền, các cổ đông hiện hữu của VinFast sẽ sở hữu 99% cổ phần. Với số cổ phiếu thả nổi thấp như vậy, giá cổ phiếu có thể sẽ biến động mạnh.

VinFast đang cần rất nhiều vốn. Theo cáo bạch IPO của công ty, chi phí tài sản cố định lũy kế trong 2 năm tới ước tính lên tới 3 tỷ USD (công ty chưa công bố cáo bạch niêm yết bằng SPAC). Theo ông Daga, nỗi thất vọng lớn nhất về thương vụ này là số vốn ít ỏi mà nó mang lại. Những thương vụ SPAC định giá cao khác huy động được số tiền lớn hơn nhiều. Ví dụ, Grab huy động được 4,5 tỷ USD với định giá gần 40 tỷ USD.

Với việc chỉ huy động được nhiều nhất 169 triệu USD từ thương vụ SPAC, VinFast vẫn sẽ gần phụ thuộc nhiều vào tập đoàn mẹ Vingroup như trước đây.

Cáo bạch IPO nêu tên Deutsche Bank là cố vấn tài chính và Citigroup, Morgan Stanley, Credit Suisse và JPMorgan Chase là nhà bảo lãnh. Đây là những định chế tài chính nổi tiếng toàn cầu. Trái lại, các cố vấn giao dịch SPAC – Chardan và JonesTrading Institutional Services – ít tiếng tăm.