VNReport»Sự kiện & Bình luận»Quốc tế»Boris Johnson rút khỏi cuộc đua thủ tướng Anh

Boris Johnson rút khỏi cuộc đua thủ tướng Anh

09:50 - 24/10/2022

Sự rút lui của cựu Thủ tướng Anh mang lại lợi thế rõ ràng cho cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak trong cuộc đua vào số 10 phố Downing.

Cựu Bộ trưởng Tài chính Anh Rishi Sunak có một bước tiến quan trọng để trở thành Thủ tướng tiếp theo của Anh sau khi đối thủ chính của ông – cựu Thủ tướng Boris Johnson ­– rút ​​khỏi cuộc đua vào cuối ngày Chủ nhật.

Quyết định của ông Johnson – người trước đó buộc phải từ chức sau một loạt những vụ bê bối – khiến ông Sunak trở thành ứng cử viên chiếm ưu thế lớn để thay thế Liz Truss trong vai trò Thủ tướng. Tuần trước, bà Truss – nhậm chức vào ngày 6/9 – cho biết sẽ từ chức, khiến bà trở thành Thủ tướng tại vị ngắn nhất trong lịch sử nước Anh. Ứng cử viên duy nhất còn lại là Penny Mordaunt – lãnh đạo Hạ viện.

Cuộc đua có thể kết thúc sớm nhất vào chiều thứ Hai, khi mà các ứng cử viên cần phải có ít nhất 100 đề cử từ các nghị sĩ thuộc đảng Bảo thủ để tiếp tục. Tính đến Chủ nhật, ông Sunak đã có ít nhất 128 người ủng hộ công khai, trong khi bà Mordaunt mới có khoảng 23 người ủng hộ trong số 357 nhà lập pháp Bảo thủ, theo BBC.

Tuy nhiên, không rõ có bao nhiêu người ủng hộ ông Johnson sẽ quay sang ủng hộ bà Mordaunt, một cựu bộ trưởng quốc phòng. Nếu bà Mordaunt vượt qua ngưỡng đề cử trước hạn chót vào chiều thứ Hai, thì 170.000 thành viên của Đảng Bảo thủ sẽ chọn ra người chiến thắng vào thứ Sáu, và các nhà phân tích cho rằng khi đó, bất kỳ ứng cử viên nào cũng có thể chiến thắng.

Boris Johnson từ chức Thủ tướng chưa đầy 2 tháng trước.

Boris Johnson từ chức Thủ tướng chưa đầy 2 tháng trước.

Ông Johnson – bị buộc phải rời cương vị Thủ tướng sau cuộc nổi dậy trong đảng Bảo thủ – đã tỏ ý muốn trở lại sau chưa đầy 2 tháng khi bà Truss từ chức. Cuối tuần trước, ông kết thúc sớm kỳ nghỉ ở vùng Caribe và trở lại Anh để thu hút sự ủng hộ.

Hôm Chủ nhật, ông Johnson tuyên bố rằng ông đã nhận được đủ sự ủng hộ từ các nhà lập pháp Đảng Bảo thủ – 102 người – để tiếp tục tranh cử, nhưng việc đó “đơn giản không phải là điều đúng đắn nên làm” vì một phần lớn các nhà lập pháp của đảng không ủng hộ ông.

Nếu ông Sunak chiến thắng, ôn sẽ trở thành Thủ tướng gốc Ấn Độ đầu tiên của Anh. Cựu giám đốc quỹ đầu cơ 42 tuổi này nổi tiếng là một nhân vật thực dụng và ổn định khi ông là Bộ trưởng Tài chính.

Trong lần chạy đua trước, ông nói rằng kế hoạch kinh tế của bà Truss có nguy cơ gây mất ổn định nền tài chính công của đất nước cũng như gây phản ứng dữ dội từ thị trường tài chính. Cảnh báo của ông trở thành sự thật chỉ vài tuần sau đó khi bà Truss triển khai chương trình của mình – kết hợp việc cắt giảm thuế với chương trình trợ cấp năng lượng quy mô lớn – rồi buộc phải rút lại sau những biến động thị trường.

Nhiệm kỳ Bộ trưởng Tài chính của ông Sunak – khi ông thỉnh thoảng tăng thuế để kiểm soát tài chính công – cũng như những cảnh báo gần đây của ông về kế hoạch của bà Truss khiến các nghị sĩ tin rằng ông là người có thể ổn định thị trường sau những biến động gần đây.

Ngân khố Anh dự kiến sẽ​​ đửa ra một gói cắt giảm chi tiêu công và có thể tăng thuế nhằm ổn định tài chính công vào ngày 31/10. Bộ trưởng Tài chính Jeremy Hunt ủng hộ ông Sunak ngay sau khi ông Johnson từ bỏ cuộc đua.

Rishi Sunak có thể trở thành Thủ tướng sớm nhất vào thứ Hai.

Rishi Sunak có thể trở thành Thủ tướng sớm nhất vào thứ Hai.

Trong khi ông Sunak là ứng cử viên số một, ông vẫn phải đánh bại bà Mordaunt – người được nhiều thành viên đảng Bảo thủ bình thường yêu thích. Bà vận động tranh cử với tư cách là một nhân vật trung lập có thể đoàn kết các phe trong đảng. Tuy nhiên, bà ít nổi tiếng hơn nhiều so với ông Sunak.

Những người chỉ trích cho rằng ông Sunak quá giàu có để thu hút các cử tri thuộc tầng lớp lao động. Vợ của ông Sunak là con gái của một doanh nhân tỷ phú Ấn Độ. Ông Sunak được cho là thành viên giàu nhất Hạ viện.

Ông bà của ông Sunak nhập cư vào Anh từ Ấn Độ vào những năm 1960. Mẹ ông điều hành một hiệu thuốc ở miền nam nước Anh và bố ông là bác sĩ. Ông theo học tại một trường tư thục ưu tú của Anh và sau đó làm việc cho Goldman Sachs. Khi đang học chương trình Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh tại Đại học Stanford, ông gặp người vợ tương lai của mình. Sau một thời gian làm việc cho một quỹ đầu cơ, ông tham gia vào chính trị và nhanh chóng trở thành một ngôi sao đang lên trong Đảng Bảo thủ. Sự ủng hộ sớm của ông đối với Brexit trong cuộc trưng cầu dân ý năm 2016 giúp danh tiếng trong đảng của ông càng tăng lên.

Bây giờ, ông Sunak phải nỗ lực giành được những người ủng hộ ông Johnson.

Mối hiềm khích giữa hai người rất sâu sắc. Năm 2020, ông Johnson bổ nhiệm ông Sunak làm Bộ trưởng Tài chính, nâng ông lên một trong những vị trí cao nhất trong chính phủ.

Vào ngày 5/7, ông Sunak từ chức khỏi nội các của ông Johnson – nói rằng họ có quan điểm khác nhau về nền kinh tế. Điều đó dẫn đến một loạt các vụ từ chức khác trong nội các khiến ông Johnson cuối cùng phải từ bỏ vị trí Thủ tướng. Ông Johnson đã chịu áp lực vì một loạt bê bối, bao gồm việc bị phạt vì vi phạm quy tắc phong tỏa Covid-19 do tham dự một bữa tiệc.

Trong cuộc đua tìm người kế nhiệm sau đó, ông Johnson ủng hộ bà Truss một cách không công khai thay vì ông Sunak, người bị nhiều thành viên Đảng Bảo thủ cho là kẻ phản bội vì đã hạ bệ ông Johnson.